6 Ocak 1970
: Başbakan Demirel,
devam eden anarşik olaylar karşısında halkı sağduyuya ve göreve çağırdı.
7 Ocak 1970
: Grip salgını tüm
yurtta etkili durumda. 33 İlde okullar tatil edildi.
14 Ocak 1970
: Kurtuluş Savaşı
Komutanlarından Orgeneral Asım Gündüz (doğ:1880) öldü.
26 Ocak 1970
: Konya bağımsız
milletvekili Prof. Necmettin Erbakan tarafından 'sağ cephe boşluğunu doldurmak'
amacıyla Milli Nizam Partisi (MNP) kuruldu.
11 Şubat 1970
: Kore Savaşına
katılan Türk Tugayının Komutanı General Tahsin Yazıcı (Doğumu:1893)
öldü.
- 1970 yılı
bütçesi 214'e karşı 224 oy ile reddedildi. Demirel istifa etti. Cumhurbaşkanı
Sunay, Demirel'i tekrar Kabineyi Kurmakla görevlendirdi.
20 Şubat 1970 :
Boğaz Köprüsü'nün
temeli Sunay ve Demirel tarafından atıldı.
3 Mart 1970
:
Demirel, 3. Kabinesini
eski bakanlar ile kurdu. 172'ye karşı 232 oy ile güvenoyu
aldı.
3 Mart 1970
: Sultanahmet
Meydanı'nda bulunan Halide Edip Adıvar'ın büstü, gece meçhul kişilerce
parçalandı.
18 Mart 1970 :
Yüksek Öğretmen
Okulu'nda olaylar, 1 öğrenci öldü.
19 Mart 1970
: İstanbul Teknik
Üniversitesi'nde polisler tarafından arama yapıldı.
27 Mart 1970
: Gediz'de şiddetli
deprem. 1087 ölü var. 90.000 kişi evsiz kaldı.
6 Nisan 1970 :
İstanbul
Üniversitesi, meydana gelen anarşi olaylar sebebiyle süresiz kapatıldı. Okul
polis kordonu altına alındı.
8 Nisan 1970
: Ermeniler,
Beyrut'ta Türk Haftası'nın açılışını önlediler.
13 Nisan 1970
: Öğrenciler Ankara
Tıp Fakültesi'ni bastılar. 1 askeri doktor öldü. Olayların büyümesi üzerine
Ankara Üniversitesi'ne bağlı bazı fakülteler kapatıldı.
18 Mayıs 1970 :
Siyasal Bilgiler
Fakültesi öğrenci yurdu sabaha karşı polis tarafından arandı. Bazı öğrenciler
gözaltına alındı.
29 Mayıs 1970
: Ankara'da Toplum
Polisleri (Çevik Kuvvet), personel kanunu tasarısının tazminatları kaldıracağı
yolundaki hükmünü protesto etmek için göreve çıkmadılar.
1 Haziran 1970
: Ankara'da
'Anayasa Mitingi' yapıldı.
3 Haziran 1970
: Ünlü yazar Orhan
Kemal (Doğumu:1914) öldü.
6 Haziran 1970
: Personel kanunu
tasarısı ile halk sağlığı hizmetlerinde reformun gerçekleşmemesini protesto için
doktorlar yürüdü.
8 Haziran 1970
: İstanbul Ün.
Edebiyat Fakültesi'nde çıkan çatışmada 1 öğrenci öldü.
14 Haziran 1970
: Personel kanunu
tasarısındaki aksaklıkları protesto için, Türk Persen Ankara'da büyük bir
protesto gösterisi düzenledi. (Bu tasarı için herkes
yürüyor.)
16 Haziran 1970 :
İstanbul'un Anadolu
yakasında, işçilerin düzenlediği büyük yürüyüş kanlı noktalandı. 3 ölü ve
onlarca yaralı var. İstanbul ve Kocaeli'nde 1 ay süre ile sıkıyönetim ilan
edildi. Gece sokağa çıkma yasağı konuldu.
17 Haziran 1970
: TİP'in itirazı
üzerine, Anayasa Mahkemesi, eski DP'lilere siyasi haklarının iadesini öngören
kanunu 7'ye karşı 8 oyla iptal etti.
22 Haziran 1970 :
İTÜ'nde sağcı ve
solcu öğrenciler arasında silahlı çatışma oldu, yaralılar
var.
13 Temmuz 1970
: İTÜ öğrencileri
sınavlara girmediler.
14 Temmuz 1970
: Askerlik süresi
20 aya, yedek subaylık 18 aya indirildi.
15 Temmuz 1970
: TBMM'de İstanbul
ve Kocaeli'nde uygulanan sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı.
9 Ağustos 1970
: Türk Lirası
devalüe edildi.
15 Ekim 1970
: Sovyetler
Birliğine ait bir uçak kaçırılarak Trabzon'a indirildi.
21 Ekim 1970
: 2 Amerikalı
General ile 1 Türk Albayını Erzurum'dan Kars'a götüren U-8 tipi Amerikan uçağı
rotayı şaşırarak Sovyet topraklarına indi. Diplomatik temaslar sonunda geri
alındı. Sovyetler, Türkiye ve Amerika'yı protesto etti.
- AP 3.
Büyük Kongresi Ankara'da toplandı. Demirel, yeniden Genel Başkan seçildi.
(Demirel: 1425, Domaniç: 28, Yalçın: 15)
25 Ekim 1970 :
Genel nüfus sayımı
yapıldı. Nüfusumuz: 35.666.549
27 Ekim 1970 :
Bir Sovyet uçağı
Sinop'a kaçırıldı.
25 Kasım 1970
: İstanbul Amerikan
Koleji, meydana gelen öğrenci olayları nedeniyle bir süre
kapatıldı.
27 Kasım 1970
: İstanbul Kültür
Sarayı, esrarengiz şekilde yandı.
5 Aralık 1970
: İstanbul Çapa
Yüksek Öğretmen Okulu işgal edildi ve silahlı çatışma oldu. Okul süresiz
kapatıldı.
7 Aralık 1970
: Ankara Yüksek
Öğretmen Okulu işgal edildi.
- Ankara'da
yabancı 5 şirketin bürosuna bomba atıldı.
8 Aralık 1970 :
Hacettepe
Üniversitesi'nde silahlı çatışma çıktı.
10 Aralık 1970
: İstanbul
Üniversitesi'nde 8 fakülte kapatıldı.
11 Aralık 1970
: Hava Kuvvetleri
Komutanı Muhsin Batur, Cumhurbaşkanı Sunay'a, 'Buhranlı günlerin artması ve
muhtemel tehlikelerle' ilgili bir muhtıra verdi.
17 Aralık 1970
: Başbakan Demirel
hakkındaki soruşturma hazırlık tahkikatı, 276'ya karşı 309 oyla reddedildi.
Demirel, 'İddiaların, ciddiyetten uzak olduğunu ve kendisini ilgilendirmediğini,
raporunda bunu belgelendirdiğini.' belirtti.
18 Aralık 1970
: Demokrat Parti,
Adalet Partisi'nden ayrılan 26 milletvekilinin de katılımıyla
kuruldu.
20 Aralık 1970
: İstanbul'da
'kapıcılar' yürüyüş yaptı.
30 Aralık 1970
: İnönü: "...
Başlıca sorumlu, tükenmiş iktidardır." dedi.
5 Ocak 1971
: Muhalefet Lideri
İnönü, Cumhurbaşkanı Sunay ile, sürüp giden olaylara karşı alınacak tedbirler
üzerine görüştüler.
18 Ocak 1971
: İTÜ'nde
öğrenciler polisle çatıştı.
20 Ocak 1971
: ODTÜ süresiz
olarak kapatıldı.
25 Ocak 1971
: Polis, Siyasal
Bilgiler Fakültesi Yurdu'nda arama yaptı.
30 Ocak 1971
: İstanbul'da 11
özel okulun öğrencileri, Devrimci Gençlik (Dev-Genç) ve Devrimci Kadınlar
Birliği'nin de katılımıyla, 'özel eğitimin devletleştirilmesi' için büyük bir
yürüyüş düzenlediler.
1 Şubat 1971
: Ankara Fen
Fakültesi öğrencileri boykot düzenlediler.
3 Şubat 1971
: Eski DP'lilerin
siyasi haklarının verilmesini öngören kanun teklifi, 217 AP milletvekili ve
senatörün imzasıyla TBMM Başkanlığı'na verildi.
12 Şubat 1971
: Bursa'da TOFAŞ
Oto Fabrikası, Cumhurbaşkanı Sunay tarafından hizmete
açıldı.
- Ziraat
Bankası'nın Ankara Küçükesat Şubesi, silahlı kişilerce
soyuldu.
15 Şubat 1971
: Ankara Balgat'ta
Amerikan tesislerinde görevli bir Amerikan Çavuşu kaçırıldı. Bir süre sonra
serbest bırakıldı.
20 Şubat 1971 :
ODTÜ öğrencileri,
bir süre önce Hacettepe Üniversitesi Yurdu'nda meydana gelen olayları protesto
etmek için Ankara-Eskişehir yolunu trafiğe kapattılar.
2 Mart 1971
: İstanbul Hukuk
Fakültesi'nde öğrenciler polis ile çatıştı.
4 Mart 1971
: Ankara'da 4
Amerikalı asker, Türk Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) isimli örgüt tarafından
kaçırıldı. 4 gün sonra serbest bırakıldılar.
5 Mart 1971
: ODTÜ'de güvenlik
kuvvetlerinin arama yapmak istemeleri üzerine çıkan çatışmada, 1 öğrenci öldü, 1
jandarma şehit oldu, onlarca yaralı var.
- Bir süre
önce Kırıkhan'da Hamidiye Camii'ne yapılan bombalı saldırıyı protesto etmek için
yürüyüş yapan halk, güvenlik kuvvetleri ile çatıştı. Çok sayıda ölü ve yaralı
var.
- Akbank'ın
İstanbul Kadıköy Selamiçeşme Şubesi silahlı kişilerce
soyuldu.
- Ankara
Erkek Teknik Yüksek Okulu'nda çıkan çatışmada yaralananlar
oldu.
7 Mart 1971
: İnönü yaptığı
konuşmada: "... Kanla biten sonuç tamir olunmaz."
12 Mart 1971
: Türk Silahlı
Kuvvetleri '12 MART MUHTIRASI’NI verdi.
"1-Parlamento ve Hükümet süregelen tutum, görüş ve icraatı ile yurdumuzu anarşi, kardeş kavgası, sosyal ve ekonomik huzursuzluklar içine sokmuş. Atatürk'ün bize hedef verdiği çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmak ümidini kamu oyunda yitirmiş ve Anayasanın öngördüğü reformları tahakkuk ettirememiş olup, Türkiye Cumhuriyeti'nin geleceği ağır bir tehlike içine düşürülmüştür.
2-Türk Milletinin sinesinden çıkan Silahlı Kuvvetleri'nin bu vahim ortam hakkında duyduğu üzüntü ümitsizliği giderecek çarelerin partiler üstü bir anlayışla meclislerimizce değerlendirilerek mevcut anarşik durumu giderecek ve anayasanın öngördüğü reformları Atatürkçü bir görüşle ele alacak ve inkılap kanunlarını uygulayacak kuvvetli ve inandırıcı bir hükümetin demokratik kurallar içinde teşkili zaruri görülmektedir.
3-Bu husus süratle tahakkuk ettirilmediği takdirde Türk Silahlı Kuvvetleri kanunların kendisine vermiş olduğu Türkiye Cumhuriyeti'ni korumak ve kollamak görevini yerine getirerek idareyi doğrudan doğruya üzerine almağa kararlıdır.
Bilgilerinize"
"1-Parlamento ve Hükümet süregelen tutum, görüş ve icraatı ile yurdumuzu anarşi, kardeş kavgası, sosyal ve ekonomik huzursuzluklar içine sokmuş. Atatürk'ün bize hedef verdiği çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmak ümidini kamu oyunda yitirmiş ve Anayasanın öngördüğü reformları tahakkuk ettirememiş olup, Türkiye Cumhuriyeti'nin geleceği ağır bir tehlike içine düşürülmüştür.
2-Türk Milletinin sinesinden çıkan Silahlı Kuvvetleri'nin bu vahim ortam hakkında duyduğu üzüntü ümitsizliği giderecek çarelerin partiler üstü bir anlayışla meclislerimizce değerlendirilerek mevcut anarşik durumu giderecek ve anayasanın öngördüğü reformları Atatürkçü bir görüşle ele alacak ve inkılap kanunlarını uygulayacak kuvvetli ve inandırıcı bir hükümetin demokratik kurallar içinde teşkili zaruri görülmektedir.
3-Bu husus süratle tahakkuk ettirilmediği takdirde Türk Silahlı Kuvvetleri kanunların kendisine vermiş olduğu Türkiye Cumhuriyeti'ni korumak ve kollamak görevini yerine getirerek idareyi doğrudan doğruya üzerine almağa kararlıdır.
Bilgilerinize"
Türk
Silahlı Kuvvetleri adına Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç, Kara
Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Faruk Gürler, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral
Celal Eyicioğlu ve Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Muhsin Batur imzalı bu
muhtıra, Cumhurbaşkanı'na, Cumhuriyet Senatosuna ve TBMM Başkanlığına
verildi.
- Başbakan
Süleyman Demirel istifa etti.
- CHP
Lideri İnönü, Silahlı Kuvvetlerin muhtırası ve Demirel'in istifası üzerine,
"Demokratik bir istifadır." dedi.
19 Mart 1971 :
Kocaeli
Milletvekili Nihat Erim, Kabineyi kurmakla
görevlendirildi.
21 Mart 1971 :
Yazar ve gazeteci
Falih Rıfkı Atay (Doğumu:1894) öldü.
26 Mart 1971 :
Türkiye'nin 12.
Başbakanı Nihat Erim Kabinesini açıkladı. Kabinede, 5 AP'li, 3 CHP'li, 1 MGP'
li, 1 Milli Birlik Grubu üyesi ve Parlamento dışından 14 teknisyen görev aldı. 7
Nisan'da yapılan oylamada 46 red, 3 çekimser oya karşın 321 oyla güvenoyu aldı.
74 Milletvekili oylamaya katılmadı.
Başbakan Nihat
Erim
Başbakan Yardımcısı Sadi Koçaş
(CHP)
Başbakan Yardımcısı Atilla Karaosmanoğlu
(Dış)
Devlet Bakanı Mehmet
Özgüneş (Tabi Senatör)
Devlet Bakanı Doğan
Kitaplı (AP)
Devlet Bakanı İsmail
Arar (CHP)
Milli Savunma Bakanı Ferit Melen
(MGP)
İçişleri Bakanı Hamdi
Ömeroğlu (Dış)
Dışişleri Bakanı Osman Olcay
(Dış)
Maliye Bakanı Said Naci
Ergin (Dış)
Milli Eğitim Bakanı Şinasi Orel
(Dış)
Gençlik ve Spor Bakanı Sezai Ergün
(AP)
Orman Bakanı Selahattin
İnal (Dış)
Köy İşleri Bakanı Cevdet Aykan
(Dış)
İmar ve İskan Bakanı Selahattin Babüroğlu
(Dış)
Turizm Bakanı Erol Yılmaz
Aksal (AP)
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bk. İhsan Topaloğlu
(CHP)
Sanayi ve Ticaret Bakanı Ayhan Çilingiroğlu
(Dış)
Ulaştırma Bakanı Haluk Arık
(Dış)
Tarım Bakanı Orhan
Dikmen (Dış)
Bayındırlık Bakanı Cahit Karakaş
(AP)
Dış Ekonomik İlişkiler Bakanı Özer Derbil
(Dış)
Sağlık Bakanı Türkan
Akyol (Dış)
Gümrük ve Tekel Bakanı Haydar Özalp
(AP)
5 Nisan 1971
: 2 işadamı
Dev-Genç militanlarınca kaçırıldı. 16 saat sonra serbest
bırakıldılar.
11 Nisan 1971
: Genelkurmay Plan
ve Program Dairesi Başkanı Korgeneral Atıf Erçıkan'ın Ankara'daki evine bomba
atıldı, hasar meydana geldi.
15 Nisan 1971
: İstanbul'da bir
doktorun oğlu, Dev-Genç militanlarınca kaçırıldı, 250.000 lira fidye karşılığı
serbest bırakıldı.
22 Nisan 1971
: İstanbul, askeri
ve sivil ekipler tarafından, gece sabaha kadar arandı.
- İnönü:
"Eşkiya sokağa hakim olmuştur." dedi.
25 Nisan 1971
: Çin Halk
Cumhuriyeti ile diplomatik ilişkiler kurulmasına karar
verildi.
26 Nisan 1971
: İstanbul, İzmir,
Ankara, Kocaeli, Sakarya, Zonguldak, Eskişehir, Adana, Hatay, Diyarbakır ve
Siirt illerinde 1 aylık sıkıyönetim ilan edildi.
- Ünlü
tiyatro sanatçısı Celal Sururi (Doğumu:1903) öldü.
27 Nisan 1971 :
Dev-Genç, Doğu
Kültür Ocakları ve Ülkü Ocakları kapatıldı.
3 Mayıs 1971
: Ziraat Bankası
İstanbul Unkapanı Şubesi'ni soymak isteyen hırsızlar, banka koruma görevlisi
Tahsin Yaman'ı öldürdüler. Suçlular yakalandı. Yaman'ın cenazesi askeri törenle
kaldırıldı.
13 Mayıs 1971
: Sıkıyönetim
mahkemelerinde duruşmalar başladı. Tüm yurtta arama ve taramalar aralıksız
sürdürülüyor.
17 Mayıs 1971
: İsrail'in
İstanbul Başkonsolosu Ephraim Elrom kaçırıldı.
21 Mayıs 1971
: Anayasa
Mahkemesi, Necmettin Erbakan'ın kurduğu ve Genel Başkanlığı'nı yaptığı 'Milli
Nizam Partisi' hakkında, 'Laik devlet niteliğinin ve Atatürk devrimciliğinin
korunması' prensiplerine aykırı olduğu gerekçesiyle kapatma kararı
verdi.
- İzmir'de
silahlı kişiler, güvenlik kuvvetleriyle silahlı çatışmaya girdiler. Ölü ve
yaralılar var.
23 Mayıs 1971
: İstanbul
Sıkıyönetim Komutanlığı, İstanbul'da arama yapılması için kentte cumartesi gece
yarısından pazar günü saat 15.00'e kadar sokağa çıkma yasağı koydu. 25.000 polis
ve asker aramaya katıldı.
30 Mayıs 1971
: İstanbul'da,
Mahir Çayan ve ekibinin ellerinde rehin tuttukları Sibel Erkan, 51 saat sonra
güvenlik kuvvetlerinin operasyonu sonucu kurtarıldı.
7 Haziran 1971
: Başbakan Nihat
Erim, radyodan bir konuşma yaptı: "Ordu durup dururken 12 Mart muhtırasını
vermedi. Memleket bir ortamın içine götürülmüştü, sürüklenmişti ve bu ortamda
çok tehlikeli bir hal almıştı. O kadar tehlikeli bir hal almıştı ki, bir sabah
uyanacaktık, belki Endonezya'daki gibi komünist avına çıkmış kitleler
görebilirdik. Böyle tahrikler, böyle kışkırtmalar vardı. Yahut aksi, bir gece
bakacaktık ki, çok küçük bir azınlık fakat kararlı, silahlı, dinamitli, gayet
iyi örgütlenmiş çok küçük bir azınlık, memlekette bir darbe yapmış. İşte bu
ortamın karşısında buldum kendimi ve ordu bunu önlemek için 12 Mart Muhtırası'nı
verdi.." (Demek ki bunları görmek için Başbakan olmak
gerekiyormuş.)
21 Haziran 1971
: Eski Milli Birlik
Komitesi üyesi İrfan Solmazer, 'Devlet bütünlüğünü bozmak üzere gizli örgüt
kurduğu' iddiasıyla gözaltına alındı.
24 Haziran 1971 :
Anayasa Mahkemesi,
İstanbul'da şekercilik yapan Hasan Turan adlı bir vatandaşın Genel Başkanı
olduğu Türkiye İleri Ülkü Partisi'ni kapatma kararı aldı.
2 Temmuz 1971
: Senato'da, Milli
Birlik Komitesi üyelerinden Tabi Senatör Ekrem Acuner'in dokunulmazlığının
kaldırılması sert tartışmalardan sonra kabul edildi. (91 evet, 27 hayır, 1
çekimser) Acuner, Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
14 Temmuz 1971
: Atatürk'ün yakın
arkadaşı Kılıç Ali (Doğumu:1888) öldü.
23 Temmuz 1971
: Sıkıyönetim 11
ilde 2 ay daha uzatıldı.
26 Temmuz 1971 :
ODTÜ yeniden
öğretime başladı.
27 Temmuz 1971 :
İzmir-Aydın yolunda
Ziraat Bankası'na ait bir araç silahlı kişilerce soyularak 4.000.000 lira
çalındı. Soyguncuların Dev-Genç ile ilişkisi olduğu
belirlendi.
3 Ağustos 1971
: Senato'da,
Kontenjan Senatörü ve eski Milli Birlik Komitesi üyesi Cemal Madanoğlu ve Osman
Köksal'ın dokunulmazlıkları kaldırıldı. Madanoğlu: 98 evet, 26 hayır, 1
çekimser. Köksal: 89 evet, 32 hayır, 3 çekimser.
5 Ağustos 1971
: Türkiye-Çin Halk
Cumhuriyeti (Kızıl Çin) ilişkileri saat 13.00'den itibaren yürürlüğe girdi.
Türkiye, Çin H.C.'ni tanıyan 8. NATO üyesi oldu. Milliyetçi Çin Elçilik
mensupları, Türkiye'den ayrılıyor.
14 Ağustos 1971
: 21 Haziran'da
tutuklanan, Eski MBK üyesi İrfan Solmazer tahliye edildi.
26 Ağustos 1971
: 26 Ağustos
1071'de Anadolu'yu Türklere açan Malazgirt Zaferi'nin 900. yıl dönümü bütün
yurtta törenlerle kutlandı.
27 Ağustos 1971
: 1961
Anayasası'nın değiştirilmesini öngören 430 imzalı teklif, 2'ye karşı 373 oyla
kabul edildi. (görülmemiş bir ittifak.)
10 Eylül 1971
: Boğaziçi
Üniversitesi kuruldu. Robert Koleji binası, Boğaziçi Üniversitesi'ne tahsis
edildi.
11 Eylül 1971
: Komutanlarla
Bakanlar arasında 5 saat süren toplantı yapıldı. Yeni kabinenin 157 günlük
icraatı ve sonuçları beraberce gözden geçirildi. (Bir nevi
Teftiş)
19 Eylül 1971
: Türkiye Güzeli
Filiz Vural (18), Avrupa Güzeli seçildi.
23 Eylül 1971
: 11 ilde
sürdürülen sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı.
5 Ekim 1971 :
AP Genel İdare
Kurulu bir bildiri yayınlayarak, hükümetin 'partiler üstü' vasfını kaybettiğini
ileri sürerek 5 Bakanını Hükümetten çekti.
6 Ekim 1971
: Cumhurbaşkanı
Cevdet Sunay tarafından açılışı yapılan, 6. Akdeniz Oyunları İzmir'de
başladı.
9 Ekim 1971
: Deniz Gezmiş,
Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ında aralarında bulunduğu 17 aşırı solcu genç,
Anayasa'yı tebdil, tağyir ve ilgaya teşebbüsten, Ankara 1 Numaralı Sıkıyönetim
Mahkemesi'nce ölüm cezasına çarptırıldılar. 3 sanık 5'er yıl hapse çarptırıldı,
3 sanık ise beraat etti.
14 Ekim 1971
: Cumhurbaşkanı
Sunay, İran'ın 2500. kuruluş yıldönümü törenleri için İran'a
gitti.
26 Ekim 1971
: AP'nin
bakanlarını çekmesiyle başlayan hükümet bunalımı, Çankaya Köşkü'nde AP Lideri
Demirel ile yapılan 3 saat 45 dakikalık görüşmeden bir sonuç alınamayınca
hükümetin istifası ile sonuçlandı. Sunay, Erim'in istifasını kabul
etmedi.
5 Kasım 1971
: AP Merkez
Temsilciler Meclisi, 5 Ekim kararını (Kabine'den 5 AP'li bakanın geri çekilmesi)
geri aldılar.
12 Kasım 1971
: AP Genel Başkanı
Süleyman Demirel, kendisi için tahkikat açılmasını istedi.
25 Kasım 1971
: 11 ilde devam
eden sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı.
29 Kasım 1971
: Maltepe 2. Zırhlı
Tugay Askeri Hapishanesi'nde tutuklu bulunan 5 anarşist
kaçtı.
3 Aralık 1971
: 11 Bakan,
reformların yapılmasının imkanı kalmadığı gerekçesiyle toplu olarak istifa
ettiler. Bunun üzerine, Nihat Erim istifasını Cumhurbaşkanı'na
sundu.
5 Aralık 1971
: Nihat Erim tekrar
Hükümeti kurmakla görevlendirildi.
11 Aralık 1971
: Nihat Erim 2.
Kabinesini kurdu. Kabinede, AP'den 7, CHP'den 4, MGP'den 1, Meclis dışından 12
Kişi yer aldı. Yapılan güven oylamasında 301 evet, 45 hayır, 3 çekimser oy aldı.
(CHP'de Ecevit taraftarları ile AP'de Demirel karşıtları oylamaya
katılmadılar.)
6 Ocak 1972
: Atatürk devri
Dışişleri Bakanlarından Tevfik Rüştü Aras (Doğumu:1883) öldü.
10 Ocak 1972
: Askeri Yargıtay,
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki ölüm cezalarını
onayladı.
21 Ocak 1972
: THY'ye ait DC-9
tipi yolcu uçağı Hac dönüşü, yolcusuz olarak Adana yakınlarında düştü. 1 hostes
öldü.
23 Ocak 1972
: İstanbul'da,
03.00 ile 18.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı konarak, kent genelinde
512.000 ev arandı.
24 Ocak 1972
: İnönü, TBMM'de ve
idamlar hakkında konuştu: "... Siyasi suçlar için idam olmaması fikrindeyim,
bunu kaldıralım. Dünyada memleketler var ki idam cezasını büsbütün
kaldırmışlardır."
-
Sıkıyönetim 11 ilde 2 ay daha uzatıldı.
- Pakistan
Devlet Başkanı Zülfikar Ali Butto, Türkiye'ye resmi bir ziyarette
bulundu.
30 Ocak 1972
: İstanbul'da
Aksaray Alt Geçidi hizmete açıldı.
8 Şubat 1972 :
Türkiye'de Haşhaş
ekiminin yasaklanmasından sonra Amerika, ilk tazminat olarak 35 milyon TL.
verdi.
24 Şubat 1972
: 229 sanıklı
Dev-Genç davasına, Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi'nde
başlandı.
8 Mart 1972
: Eski
Başbakanlardan Adnan Menderes'in büyük oğlu, DP Genel Başkanı Yüksel Menderes
Ankara'da intihar etti.
10 Mart 1972
: TBMM,
09.10.1971'de idama mahkum edilen 17 kişiden, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve
Hüseyin İnan'ın cezalarını onayladı.
11 Kasım 1972
: Anarşist
eylemlere katıldıkları ve 29.11.1971'de Maltepe Askeri Cezaevi'nden kaçan 5
mahkuma yardım ettikleri gerekçesiyle, 57 subay ve 11 astsubay ordudan ihraç
edildi.
13 Mart 1972
: Ankara'da saat
00.30 ile 04.00 arasında sokağa çıkma yasağı kondu.
19 Mart 1972
: Başbakan Nihat
Erim, ABD Başkanı Nixon ile görüşmek üzere Amerika'ya
gitti.
23 Mart 1972
: Cumhurbaşkanı
Sunay, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın cezalarını
onayladı.
25 Mart 1972
: Sıkıyönetim 11
ilde 2 ay daha uzatıldı.
27 Mart 1972
: Odu'nun Ünye
İlçesi'nde ki Radar Üssü'nde görevli iki İngiliz ve bir Kanadalı Teknisyen
kaçırıldı. Kaçıranlar, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın cezalarının
kaldırılmasını istediler. Niksar'ın Kızıldere köyünde, güvenlik kuvvetleri
tarafından sarılan anarşistler Teknisyenleri öldürdüler. Operasyon sonucunda 1
anarşist ölü diğerleri sağ olarak ele geçirildi. (Bu olay Kızıldere olayı olarak
anılır.)
30 Mart 1972
: İzmir Sıkıyönetim
Komutanlığı, 01.00-04.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı
koydu.
- Başbakan
Erim, anarşistler tarafından öldürülen iki İngiliz ve bir Kanadalı Teknisyenler
için, İngiliz ve Kanada Başbakanlarına taziye mesajı
gönderdi.
12 Nisan 1972
: ABD'den satın
alınan iki denizaltı Türkiye'ye getirildi.
17 Nisan 1972
: Başbakan Nihat
Erim istifa etti.
22 Nisan 1972
: CHP'de
anlaşmazlık iyice su yüzüne çıktı. Parti, İnönücüler ve Ecevitçiler olarak ikiye
bölündü. İnönü: "CHP'de İttihat ve Terakki usullerine izin vermeyeceğim."
dedi.
29 Nisan 1972
: Cumhurbaşkanı
Sunay, Kabineyi Kurmakla Kontenjan Senatörü Suat Hayri Ürgüplü'yü görevlendirdi.
Ürgüplü, daha sonra görevi Cumhurbaşkanı'na iade etti.
3 Mayıs 1972
: İçinde İsmet
İnönü'nün oğlu Erdal İnönü'nün de bulunduğu THY'ye ait 'Boğaziçi' isimli yolcu
uçağı, 4 silahlı anarşist tarafından Bulgaristan'ın başkenti Sofya'ya kaçırıldı.
67 yolcu ve mürettebat 28 saat sonra serbest bırakıldı. Bulgaristan, hava
korsanlarına iltica hakkı verdi.
4 Mayıs 1972
: Jandarma Genel
Komutanı Org. Kemalettin Eken'e Ankara'da suikast düzenlendi. Eken kurtuldu,
Eken'in korumaları ile anarşistler arasında çıkan çatışmada biri ölü diğeri sağ
olarak ele geçirildi.
6 Mayıs 1972
: Deniz Gezmiş,
Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın cezaları, Ankara Cebeci Kapalı Cezaevi avlusunda
infaz edildi.
7 Mayıs 1972
: CHP Olağanüstü
Kurultayı'nda, Bülent Ecevit 709, İsmet İnönü 498 oy aldı.
8 Mayıs 1972
: İnönü, Atatürk'ün
ölümünden bu yana (33 yıl 4 ay) sürdürdüğü CHP Genel Başkanlığı'ndan istifa
etti. Ecevit: "Devrimci kadrolar CHP'yi Atatürk ve İnönü'ye layık bir şekilde
yaşatacaktır." Kemal Satır: "İnönü hayatta iken İnönü'süz bir CHP nasıl
olacaktır?" dedi.
14 Mayıs 1972
: CHP Özel
Kurultayı 826 oy ile Bülent Ecevit'i Genel Başkanlığa
seçti.
15 Mayıs 1972
: Milli Savunma
Bakanı Ferit Melen (MGP) kabineyi kurmakla
görevlendirildi.
22 Mayıs 1972 :
Ferit Melen
Kabinesi güvenoyu aldı. Kabinede, AP'den 8, CHP'den 5, MGP'den 2, Meclis
dışından 9 ve Kontenjan Senatörü olarak 1 kişi görev aldı.
24 Mayıs 1972 :
11 ilde devam eden
sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı.
17 Haziran 1972
: Başbakan Ferit
Melen, Batı Almanya'da bir televizyona ordunun müdahale nedenlerini
anlattı.
7 Temmuz 1972 :
İstanbul Fener
Ortodoks Kilisesi Patriği Athenagoras öldü.
13 Temmuz 1972
: İstanbul'da
Cumhurbaşkanı Sunay'ın başkanlığında bir zirve toplantısı
yapıldı.
16 Temmuz 1972 :
İmroz Metropoliti
Dimitrios Papadopulos (58) Fener Patrikliğine seçildi.
19 Temmuz 1972
: 11 ilde devam
eden sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı.
20 Temmuz 1972 :
Almanya'ya giden
500.000'nci işçi törenle uğurlandı.
- CHP'de
istifalar ve parti disiplinine uymadıkları gerekçesiyle ihraçlar
başladı.
7 Ağustos 1972
: CHP Yüksek
Disiplin Kurulu, eski Genel Sekreter Kemal Satır ile eski Devlet Bakanı Ali
İhsan Göğüş'ü partiden ihraç etti.
15 Ağustos 1972
: Eski Milli Birlik
Komitesi üyesi İrfan Solmazer, hakkında yurtdışına çıkış yasağı bulunmasına
rağmen izinsiz olarak yurt dışına çıktı.
22 Ağustos 1972
: Şair ve gazeteci
Orhan Seyfi Orhon (Doğumu:1890) öldü.
24 Ağustos 1972
: Kara Kuvvetleri
Komutanı Org. Faruk Gürler Genel Kurmay Başkanlığı'na, Org. Semih Sancar Kara
Kuvvetleri Komutanlığı'na, Oram. Kemal Kayacan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na
atandılar.
29 Ağustos 1972
: Milli Eğitim
Bakanlığı, yeni ilkokul yönetmeliğinde, ilkokul öğrencilerinin her pazartesi
günü, 'Türküm doğruyum, çalışkanım...' ile başlayan geleneksel antlarının
sonunu, 'Ey, bu günümüzü sağlayan Ulu Atatürk, açtığın yolda, kurduğun ülküde,
gösterdiğin amaçta hiç durmadan yürüyeceğime ant içerim, ne mutlu Türküm
diyene.' şeklinde değiştirdi.
4 Eylül 1972
: Cumhuriyetçi
Parti kuruldu.
23 Eylül 1972
: 11 ilde devam
eden sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı.
1 Ekim 1972 :
Cemal Kamacı, 63.5
kg.'da Avrupa Boks Şampiyonu oldu.
19 Ekim 1972
: AP Kongresi
Ankara'da toplandı. Süleyman Demirel tekrar Genel Başkanlığa
seçildi.
22 Ekim 1972
: THY'nin Truva
isimli yolcu uçağı Sofya'ya kaçırıldı. Yolcular 38 saat sonra serbest
bırakıldı.
2 Kasım 1972
: TBMM
Başkanlığı'na Sabit Osman Avcı seçildi.
5 Kasım 1972
: CHP Meclis Grubu,
Hükümette bulunan 5 Bakanını çekme kararı aldı.
- İsmet
İnönü, CHP'den ve Malatya Milletvekilliği'nden istifa
etti.
16 Kasım 1972
: CHP'den ve
Milletvekilliği'nden istifa eden İnönü, Anayasa'nın eski Cumhurbaşkanlarına
tanıdığı haktan yararlanarak, Cumhuriyet Senatosu'nda ilk 'Tabi Senatör'
oldu.
22 Kasım 1972
: MP Genel Başkanı
Osman Bölükbaşı, sağlık durumundan dolayı bu görevinden istifa
etti.
19 Aralık 1972
: Gazeteci ve yazar
Ahmet Emin Yalman (Doğumu:1888) öldü.
2 Ocak 1973
: Siyasi Parti
Liderleri Çankaya'da toplandı. Cumhurbaşkanı Sunay, liderlerden 'reformlar' için
uzlaşma istedi.
3 Ocak 1973
: Suriye'den kaçak
olarak Türkiye'ye giren silahlı 9 anarşistle güvenlik kuvvetleri arasında çıkan
çatışmada, 1 asker ve 2 köylü şehit oldu.3 asker ve 3 köylü yaralandı.
Anarşistler kaçtı.
4 Ocak 1973
: Hürriyet
Gazetesi, silahlı anarşistlerin güneydoğu sınırlarımızda güvenlik kuvvetleriyle
yaptıkları çatışma haberi dolayısıyla, Hatay ve Adana illerinde toplatıldı. Konu
Meclis'e getirildi. Karar kısa bir süre sonra kaldırıldı.
13 Ocak 1973
: Sabotajları
önlemek için, her havaalanına komutanlıklar kuruldu.
25 Ocak 1973
: 11 ilde devam
eden sıkıyönetim Sakarya ve Zonguldak'ta kaldırıldı. Diğer 9 ilde 2 ay daha
uzatıldı.
28 Ocak 1973
: Los Angeles
Başkonsolosumuz Mehmet Baydar ile Konsolos Bahadır Demir, Mıgırdıç Yanıkyan
isimli bir Ermeni tarafından öldürüldü.
14 Şubat 1973
: Ermenilerin
Marsilya'da bir kilise avlusuna diktikleri Türkiye aleyhtarı bir anıt
dolayısıyla Fransa'yı protesto ettik. Türkiye Büyükelçisi bir süre yurda döndü.
(Ocak 2001'deki sözde soykırım tasarısına giden önemli bir adım, zamanında
gerekli çalışmaları başlatabilseydik acaba bu karar çıkar mıydı. Tarih yine
tekerrür etmiştir.)
21 Şubat 1973
: Yüksek Komuta
Heyeti bir tebliğ yayınladı: "... Silahlı Kuvvetler ve 12 Mart Muhtırası'nı
küçük düşürecek sataşma ve beyana son verilmelidir."
22 Şubat 1973
: İstanbul Devlet
Mühendislik ve Mimarlık Akademisi'nde bir kısım ek binalar sabaha karşı yandı.
Sabotaj şüphesi var.
28 Şubat 1973
: Cumhuriyetçi
Parti, Milli Güven Partisi ile güç birliği yaparak birleşme kararı aldı.
Kendilerine katılan Bağımsız Halkçılar ile beraber 'Cumhuriyetçi Güven Partisi'
adını aldılar.
4 Mart 1973
: Cumhuriyetçi
Güven Partisi (CGP) Genel Başkanlığı'na Turhan Feyzioğlu
seçildi.
5 Mart 1973
: Genelkurmay
Başkanı Org. Faruk Gürler emekliliğini istedi. (Cumhurbaşkanlığı seçimleri
yaklaşıyor.)
6 Mart 1973
: Faruk Gürler,
Kontenjan Senatörü oldu. Genelkurmay Başkanlığı'na Kara Kuvvetleri Komutanı Org.
Semih Sancar atandı.
25 Mart 1973
: Tabi Senatör
İsmet İnönü, Cumhuriyet Senatosu'nda, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın görev
süresinin uzatılmasını öngören Anayasa değişikliği teklifi üzerine: "Bunu
yapmayınız. Bu O'na iyilik değildir. Vazifesini bırakmasını bilirse şerefli bir
iş yapmış olur." dedi. Tasarı reddedildi. (Nisan 2000, 9.Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel hakkındaki Anayasa teklifi. Tarih yine tekerrür etti, hem de aynı sonuç
ile birlikte.)
26 Mart 1973
: Türkiye'nin büyük
rüyası gerçekleşti. İstanbul'un iki yakasını birleştiren Boğaz Köprüsü,
karşılıklı olarak bağlandı.
28 Mart 1973
: 7 yıllık görev
süresini tamamlayan Türkiye'nin 5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay görevinden
ayrıldı.
3 Mart 1973 :
Cumhurbaşkanı
seçileceğine kesin gözüyle bakılan Kontenjan Senatörü ve eski Genelkurmay
Başkanı Faruk Gürler, Meclis'te büyük bir hüsrana uğrayarak Cumhurbaşkanı
seçilemedi.
5 Nisan 1973
: Siyasi partilerin
yetkilileri, Cumhuriyet'in 50. yılında bir 'genel af' çıkarmaktan yana
olduklarını belirttiler.
6 Nisan 1973
: Uzun süren
görüşmeler ve oturumlardan sonra Kontenjan Senatörü ve Emekli Oramiral Fahri
Korutürk Türkiye Cumhuriyeti'nin 6. Cumhurbaşkanı seçildi.
7 Nisan 1973
: Ferit Melen
Hükümeti, yeni Cumhurbaşkanı seçilmesinden dolayı, demokratik rejimin bir gereği
olarak istifa etti.
12 Nisan 1973
: Cumhurbaşkanı
Korutürk, Ticaret Bakanı ve Kontenjan Senatörü Naim Talu'yu Hükümeti kurmakla
görevlendirdi.
15 Nisan 1973
: Nami Talu
Kabineyi kurdu. Kabine'de AP'den 12, CGP'den 5, Bağımsız 4 ve Meclis dışından 4
kişi yer aldı.
21 Nisan 1973
: Ünlü yazar Kemal
Tahir (Doğumu:1910) öldü.
13 Mayıs 1973 :
Seçmen kütüklerinin
yazılması için bütün yurtta sokağa çıkma yasağı kondu.
20 Mayıs 1973 :
Prof. Necmettin
Erbakan, kapatılan Milli Nizam Partisi'nden (MNP) sonra, Milli Selamet
Partisi'ni (MSP) kurdu. 3 milletvekili MSP'ye geçti.
11 Haziran 1973
: Mardin
Kızıltepe'de özel arabası içerisinde silahla öldürülen AP Milletvekili
Abdürrahim Türk'ün başı olduğu 'Kanco' aşireti mensupları ile, kendilerine
düşman saydıkları ve Türk'ü öldürdüklerini öne sürdükleri 'Bup' aşireti
mensupları arasında çıkan çatışmada 12 kişi öldü.
5 Temmuz 1973
: Üniversiteye
giriş sınavının soruları çalındı.
24 Eylül 1973
: Şair ve yazar
Şükufe Nihal (Doğumu:1896) öldü.
6 Ekim 1973 :
Ortadoğu'da
İsrail-Filistin Savaşı yeniden başladı.
13 Ekim 1973
: Ünlü hikaye
yazarı Halikarnas Balıkçısı (Cevat Şakir Kabaağaçlı) (Doğumu:1887)
öldü.
14 Ekim 1973
: Milletvekili
seçimleri yapıldı. CHP: 185 AP: 149 MSP: 48 CGP: 13 MHP: 3 TBP: 1
Bağımsız: 6 Milletvekilliği kazandılar.
17 Ekim 1973
: CHP Genel Başkanı
Bülent Ecevit, Hükümeti kurmakla görevlendirildi.
29 Ekim 1973
: Sivas'ta
Cumhuriyet Üniversitesi kurulması kararlaştırıldı.
30 Ekim 1973
: İstanbul Boğaz
Köprüsü, Cumhurbaşkanı Korutürk tarafından törenle açıldı.
1 Kasım 1973 :
Bogaz Köprüsünden ilk 24 saat içinde 28.126
araç geçti. 400.000 TL. gelir elde edildi.
2 Kasım 1973 :
TBMM Başkanlığı
seçimlerinin 10. turunda da bir sonuç alınamadı.
5 Kasım 1973 :
Ünlü tiyatro
sanatçısı İsmail Dümbüllü öldü.
7 Kasım 1973
: Ecevit, Hükümeti
kuramayacağını belirterek görevi Cumhurbaşkanı'na iade
etti.
8 Kasım 1973 :
Ünlü şair Faruk
Nafiz Çamlıbel (Doğumu:1898) öldü.
12 Kasım 1973 :
Korutürk, Hükümeti
kurma görevini AP Genel Başkanı Demirel'e verdi.
15 Kasım 1973
: Milliyetçi yazar
Nihal Atsız tutuklandı.
17 Kasım 1973
: Demirel'de
Hükümeti kuramıyacağını belirterek görevi Cumhurbaşkanı'na iade
etti.
19 Kasım 1973
: Korutürk, Naim
Talu'yu Hükümeti kurmakla görevlendirdi.
25 Kasım 1973
: Yunanistan'da
darbe oldu.
8 Aralık 1973
: Cumhurbaşkanı
Korutürk, bir yazısından dolayı ceza alan Çetin Altan'ı
affetti.
9 Aralık 1973 :
Mahalli seçimler
yapıldı. 33 il belediye başkanlığını CHP kazanırken, AP: 22 il, DP: 2, MSP: 2 ve
Bağımsızlarda 8 belediye başkanlığı kazandılar.
18 Aralık 1973
: CHP Milletvekili
Kemal Güven 27. tur sonunda TBMM Başkanlığı'na seçildi.
25 Aralık 1973 :
Atatürk'ün silah
arkadaşı, 'İkinci Adam', 12 yıl Cumhurbaşkanlığı ve 17 yıl Başbakanlık yapan
İsmet İnönü (Doğumu:1883) saat 16.10'da Pembe Köşk'te
öldü.
28 Aralık 1973
: 2. Cumhurbaşkanı
İsmet İnönü'nün naaşı TBMM'de yapılan törenin ardından Anıtkabir'de toprağa
verildi.
10 Ocak 1974 :
Kabineyi kurmakla
görevlendirilen Naim Talu, Hükümeti kuramayacağını belirterek görevi
Cumhurbaşkanı'na iade etti.
13 Ocak 1974 :
CHP ile MSP,
hükümet konusunda ortaklık için anlaştı.
14 Ocak 1974
: Korutürk,
Hükümeti kurmakla tekrar Ecevit'i görevlendirdi.
26 Ocak 1974
: CHP-MSP Koalisyon
Hükümeti güvenoyu aldı. (Hükümet bunalımı 3 ay 12 gün
sürdü).
- THY'nin
Van isimli yolcu uçağı İzmir yakınlarında düştü, 62 kişi
öldü.
28 Ocak 1974
: Devrimci Subaylar
Örgütü davasında 33 subay 6-12 yıl arasında değişen hapis cezasına
çarptırıldılar.
14 Şubat 1974
: Yazar ve gazeteci
İsmail Cem İpekçi, TRT Genel Müdürlüğü'ne atandı.
3 Mart 1974
: Dünya sivil
havacılık tarihinin en büyük kazası Paris'in Orly Havaalanı yakınlarında meydana
geldi. İstanbul-Paris-Londra seferini yapan THY'nin DC-10 tipi Ankara isimli
yolcu uçağı, havalandıktan az sonra düştü. 335 yolcu ve 12 kişilik mürettebattan
kurtulan olmadı.
11 Mart 1974
: Alkollü içki
olduğu gerekçesiyle biranın ruhsatsız yerlerde satılması, İçişleri Bakanı
Oğuzhan Asiltürk'ün valiliklere gönderdiği bir genelge ile
yasaklandı.
17 Mart 1974
: MSP İstanbul İl
Kongresi'nde konuşan Erbakan, İstanbul Karaköy Meydanı'na dikilen 'Güzel
İstanbul' adlı çıplak kadın heykelinin kaldırılacağını söyledi. (O zamanda
heykellerle uğraşıyorlarmış.)
18 Mart 1974
: Karaköy
Meydanı'nda bulunan 'Güzel İstanbul' heykeli, valiliğin verdiği emir üzerine
gece yerinden söküldü.
28 Mart 1974
: Ünlü yönetmen
Elia Kazan, herkesten habersiz olarak İstanbul'a geldi.
8 Nisan 1974
: BM Genel Sekreter
Yardımcısı Roberto Guyer, Kıbrıs sorununu görüşmek üzere Türkiye'ye
geldi.
12 Nisan 1974
: Yunanistan,
Türkiye ile olan ilişkilerinde gerginleşme olmadığına dair bir açıklama
yaptı.
28 Nisan 1974
: 3. Cumhurbaşkanı
Celal Bayar, 'görüş, düşünce ve inançlarına ters düştüğünü' öne sürerek Tabi
Senatörlüğü kabul etmedi.
2 Mayıs 1974
: İstanbul Boğaziçi
Köprüsü'nden yayaların geçişine izin verildi. Geçiş ücreti 1
lira.
14 Mayıs 1974
: Genel Af teklifi,
TBMM'de kanunlaştı.
25 Mayıs 1974
: Tiyatro sanatçısı
ve yönetmen Ulvi Uraz öldü.
11 Haziran 1974
: Libya Hükümeti,
Ankara'da yapılan Kocatepe Camii için 4.800.000 TL. bağışta
bulundu.
22 Haziran 1974
: Türkiye Sosyalist
İşçi Partisi (TSİP) kuruldu.
-Yazar
Çetin Altan'ın 'Bir Avuç Gökyüzü' adlı romanı, Ankara Savcılığı'nca müstehcen
bulunarak toplatıldı.
30 Haziran 1974
: Memurlara iki
günlük hafta tatili uygulaması başladı.
1 Temmuz 1974
: Bakanlar Kurulu,
1971'de yasaklanan haşhaş ekimine izin verdi.
5 Temmuz 1974
: Haşhaş ekimine
izin verilmesi, Amerika'da çok sert tepkilere yol açtı. Amerikan Hükümeti,
Büyükelçi Macomber'i istişare için Washington'a çağırdı.
15 Temmuz 1974
: Kıbrıs'ta,
Yunanistan'a bağlı subayların yönetimindeki Ulusal Muhafız Gücü Kuvvetleri, bir
hükümet darbesi yaparak yönetime el koydu. Lefkoşe Rum Radyosu'ndan yaptıkları
yayında, Cumhurbaşkanı Makarios'un öldürüldüğünü iddia eden darbeciler, bir
'Ulusal Kurtuluş Hükümeti' kurulduğunu belirterek, eski ENOSİS'cilerden Nikos
Sampson'un Cumhurbaşkanı sıfatıyla and içtiğini ve Kıbrıs'ta bir 'Yunan
Cumhuriyeti' ilan edildiğini açıkladılar.
16 Temmuz 1974
: ABD ve İngiltere,
Türkiye'den Kıbrıs'a karışmamasını istediler. Moskova, darbeyi faşist diye
niteledi. Amerikan 6. Filo'suna Kıbrıs'a hareket emri
verildi.
- Başbakan
Ecevit'in çağrısı üzerine siyasi parti liderleri bir toplantı yaptı. Demirel:
"Oldu bittiye kalkanlar hüsrana uğrar." dedi. Kıbrıs Türk Bayrak Radyosu,
Kıbrıs'taki Yunan Alayı'nın darbeye katıldığını bildirdi.
- Kıbrıs'ta
garantör devletlerden olan İngiltere'nin Dışişleri Bakanı Callaghan: "Ankara ve
Atina soğukkanlı olmalıdır." dedi.
- Kıbrıs
Cumhurbaşkanı Makarios'un ölmediği anlaşıldı. Makarios'un 10 gün önce,
Yunanistan'daki cuntacı subaylara yazdığı mektup açıklandı. Bu mektupta
Makarios, 10.000 kişilik Rum muhafız Gücü'nün başındaki 650 subayın Yunanistan'a
geri çağrılmasını istiyordu.
- Başbakan
Ecevit: "Türk yönetimi Kıbrıs'ta yegane meşru yönetim sayılmalıdır."
dedi.
17 Temmuz 1974
: Başbakan Ecevit
İngiltere Başbakanı Halord Wilson'la Londra'da görüştü. Gazetecilere, "Yunan
Hükümetini, olayların tahrikçisi ve sorumlusu sayıyoruz. Yapacağımız
görüşmelerin Kıbrıs'ta barış ve istikrarın sağlanmasına katkıda bulunacağını
umarım." dedi.
- Türk
Donanması Ege ve Akdeniz'e açıldı. Donanma sürekli devriye geziyor. Bazı zırhlı
birlikler Mersin Limanı'na geldi. ATAŞ Rafinerisi ansızın revizyona girerek
petrol üretimini düşürdü.
- 90
ülkenin üye olduğu Ulusal Hür Sendikalar Konfederasyonu darbeyi şiddetle
kınadı.
- Birleşmiş
Milletler (BM) Güvenlik Konseyi Kıbrıs ile ilgili olarak toplandı. Güvenlik
Konseyi'nin Türk temsilcisi Osman Olcay : "BM Kıbrıs'ta tek meşru merci olarak
Türk yönetimini kabul etmelidir." dedi. Sekiz ülke Türkiye'nin yanında yer
alarak, Atina'nın Kıbrıs'tan elini çekmesini istedi.
-
Yunanistan'da darbeye muhalif olan 22 general emekliye sevk
edildi.
-
İngiltere, Kıbrıs'a müdahaleye taraftar olmadığını belirterek, 'Garantör' devlet
olarak Türkiye'yi yalnız bıraktı.
- Ecevit,
Ankara'daki Amerikan Büyükelçisi ile görüştü. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Kıbrıs
konusunda kararsız olduğu açıklandı.
-
Yunanistan'ın Ankara Büyükelçisi, Dışişleri Bakan Vekili Hasan Işık'a
Yunanistan'ın Kıbrıs'taki olaylarla ilgisi olmadığını
bildirdi.
18 Temmuz 1974
: TBMM gizli bir
toplantı yaptı.
-Kıbrıs'ta
darbecilerin Cumhurbaşkanı olarak seçtiklerini belirttikleri eski ENOSİS'ci
Nikos Sampson: "Türkiye'nin müdahalesine hiçbir sebep yoktur."
dedi.
-Ecevit,
ABD dışişleri Bakan Yardımcısı Sisco ile görüştü. Ecevit'in önerilerini alan
Sisco Atina'ya gitti. Ecevit: "Zaman çok önemli hale gelmiştir. Saatler geçtikçe
Kıbrıs'ta Yunan varlığı artmaktadır." dedi.
-Yunanistan'dan 5 uçak dolusu asker
ve silah Lefkoşe'ye geldi. Darbeciler Lefkoşe'de Türkleri ve Rumları ayıran
'Yeşil Hat'ta mevzileşmeye başladı. Yunanistan ordusu alarm durumuna
geçti.
-New York'a
gelen Makarios: "BM Ada'ya silahla müdahalede bulunmalıdır." dedi. Sovyetler
Birliği, BM'nin müdahalesini istedi.
- Demirel:
"Bu davada milletçe bölünmez bir bütünüz." dedi.
19 Temmuz 1974
: Bakanlar Kurulu
toplandı.
- Ankara'da
ki yabancı ülke temsilcilerinin Türk Hükümeti ile temasları yoğunlaşarak devam
etti.
- NATO'daki
Yunan delegesi, Kıbrıs'taki 6590 Yunan subayının geri çağrılacağını açıkladı,
daha sonra bu sözünden caydı ve değiştirme yapılabileceğini bildirdi. NATO'daki
Türk delegesi Yunanistan'ın bu teklifini reddetti.
- Ecevit,
BM Genel Sekreteri Waldheim'a gönderdiği mesajda: "Ada'da tek meşru yönetim Türk
idaresidir." dedi ve BM'de darbecilerin temsil edilmesini
reddetti.
- ABD
Dışişleri Bakan Yardımcısı Joseph Sisco, Atina'dan Ankara'ya geldi ve yeniden
Ecevit ile görüştü. Sisco'nun getirdiği Yunan teklifleri
reddedildi.
- Kıbrıs
Türk toplumu lideri ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Rauf Denktaş: "Bütün ümidim
Türkiye'nin buraya gelmesidir. Türkiye muhakkak müdahale hakkını kullanmalıdır."
dedi.
- Yunan
askeri değiştirme birliği Kıbrıs'a çıktı.
- Ecevit,
ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Sisco ile İngiliz Başbakanı Wilson'un Kıbrıs'a
müdahale yapılmaması için ısrarlı teminat isteklerini kabul
etmedi.
- ABD,
olası müdahaleyi önlemek için girişimlerini yoğunlaştırdı. Ecevit, ABD Dışişleri
Bakanı Kissenger'in gönderdiği mektuba verdiği cevapta: "Tarih tekerrür eder,
hatalar tekerrür etmez. Türkiye 10 yıl önce işlediği hatayı bu defa işlemeyecek
ve çıkarmayı yapacaktır." dedi.
20 Temmuz 1974
: 'AYŞE TATİLE
ÇIKTI': Türkiye, Kıbrıs için 5 gündür sürdürdüğü yoğun diplomatik temaslardan
bir sonuç alamayınca, bu parola ile 'Kıbrıs Barış Harekatı'na başladı. Günün
erken saatlerinde, Türk Ordusunun Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Kıbrıs'a
havadan indirme ve denizden çıkarma yapmaya başladı.
Bu karar, İngiltere ve Yunanistan Büyükelçilerine bildirildiği gibi Ankara'da bulunan ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Sisco'ya da iletildi. Ecevit, Ankara'da gazetecilere verdiği demeçte: "Biz aslında savaş değil, barış için ve yalnız Türklere değil, Rumlara da barış götürmek için adaya gidiyoruz. Bu karara, bütün diplomatik, politik yolları denedikten sonra, mecbur kalarak vardık." dedi.
Bu karar, İngiltere ve Yunanistan Büyükelçilerine bildirildiği gibi Ankara'da bulunan ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Sisco'ya da iletildi. Ecevit, Ankara'da gazetecilere verdiği demeçte: "Biz aslında savaş değil, barış için ve yalnız Türklere değil, Rumlara da barış götürmek için adaya gidiyoruz. Bu karara, bütün diplomatik, politik yolları denedikten sonra, mecbur kalarak vardık." dedi.
21 Temmuz 1974
: Kıbrıs'ta havada
ve karada savaş başladı. Türk uçakları, Kıbrıs'a çıkarma yapmak isteyen ve savaş
gemileriyle korunan büyük bir Yunan konvoyuna ateş açtı. Türk ve Yunan
donanmaları Kıbrıs sularında fiilen çarpıştı. Adadaki Türk Alayına saldıran
Yunan Alayı püskürtüldü. Kıbrıs'ın kuzey sahillerine ve özellikle Girne
Limanı'na yapılan Türk çıkartması sürdü.
-Türk
paraşütçüleri Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşe'nin Türk kesimine indi. Rumlar, bazı
köylerdeki sivil Türkleri öldürmeye başladı.
-ABD
Dışişleri Bakanı Kissenger, ateşkes konusunda Ecevit ile iki defa telefonla
görüştü. BM Güvenlik Konseyi ateşkes çağrısında bulundu.
-Türk
Ordusunun indirme ve çıkarmada gösterdiği başarı Türkiye'de bayram sevinci
yarattı. Bütün şehirlerde Hükümete ve Orduya destek mitingleri yapıldı.
Pakistan, Afganistan ve İran yardım sözü verdi. Acil olarak toplanan TBMM,
Hükümete genel savaş açma yetkisi verdi. 14 ilde sıkıyönetim ilan edildi ve
geceleri karartma yapılmaya başlandı.
-Başbakan
Bülent Ecevit, düzenlediği basın toplantısında 200'e yakın yerli ve yabancı
gazeteciye demeç verdi. İngiliz BBC Radyosu: "Ecevit davasını açık ve berrak
olarak kuvvetle savundu, Gizikis ise pek yavandı." şeklinde yorum
yaptı.
-Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk,
Ecevit Hükümeti'nin tutumunu kutladı.
-Yeşilköy
ile birlikte bütün havaalanları kapatıldı. Türkiye üzerinden uçakların geçmesi
yasaklandı. Bütün sivil uçaklar ve gemiler Türk Ordusu emrine
verildi.
-Yunanistan
seferberlik ilan etti.
-ABD
Başkanı Nixon, Atina'ya gönderdiği mesajda, çatışmanın karşısında olduğunu
bildirdi. BM Genel Sekreteri Waldheim, ikinci kez ateşkes çağrısında
bulundu.
22 Temmuz 1974
: Kıbrıs Barış
Harekatı, Birleşmiş Milletlerin ateşkes çağrısına uyularak sona
erdi.
23 Temmuz 1974 :
Kıbrıs'ta, Rum
darbecilerin Cumhurbaşkanı ilan ettikleri Nikos Sampson istifa etti. Türk
ordusunca esir alınan 700'den fazla Yunan askeri Mersin'e getirildi.
Cumhurbaşkanlığı'na Klerides seçildi.
24 Temmuz 1974
: Yunanistan'da
Karamanlis Hükümeti kuruldu. Siyasal af ilan edildi. Washington Post gazetesi,
'CIA, Makarios'u devirdi, Kissenger de Sampson'u destekledi' diye
yazdı.
25 Temmuz 1974 :
Başbakan Ecevit:
"Türk-Yunan işbirliği, şimdi Kurtuluş Savaşı sonrasındaki kadar zorunludur."
dedi. Kıbrıs için ateşkes görüşmeleri Cenevre'de başladı.
27 Temmuz 1974
: Kıbrıs'taki
'Yabancı' kuvvetlerin geri çekilmesine ilişkin hükmün Türkiye tarafından
kesinlikle reddedilmesi üzerine görüşmeler kesildi.
28 Temmuz 1974
: Cenevre'deki
görüşmeler yeniden başladı
30 Temmuz 1974
: Cenevre
Antlaşması imzalandı. Antlaşmada müdahale hakkı tekrar
belirtildi.
1 Ağustos 1974
: ABD Temsilciler
Meclisi'nde, Türkiye'ye yapılan ABD yardımının kesilmesi yönünde karar
alındı.
3 Ağustos 1974
: Yunanistan,
Cenevre'de ikinci barış konferansına katılmak için, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin
ateşkes antlaşmasından önceki sınırlara çekilmesini istedi. Türkiye kabul
etmedi.
5 Ağustos 1974
: Girne Limanı'nın
batısındaki Rumlar, denizden ve havadan takviye alarak Türk Askerine gece yarısı
saldırdı. Çarpışmalar sabaha kadar sürdü.
9 Ağustos 1974
: 2. Cenevre
Konferansı'ndaki Türk tezinin, coğrafi temele dayalı federasyon olduğu
açıklandı. Buna göre 'Birleşik Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kuzeyi, Kıbrıslı Türklerin
otonom (muhtar) bölgesi olacak ve Rum yönetimi ile arasındaki sınır, Erenköy,
Lefke, Lefkoşe ve Magosa'nın güneyinden geçecek.
11 Ağustos 1974
: Yunanistan ve
İngiltere Cenevre'deki toplantıda Türk tezini görüşmeyi kabul etti. Atina'da
toplanan 'Savaş Konseyi' Cenevre ve Kıbrıs konularını
görüştü.
-Başbakan
Bülent Ecevit, Ankara'da Genelkurmay Başkanı Org. Semih Sancar ve yüksek rütbeli
subaylarla toplantı yaptı, ABD Dışişleri Bakanı Kissenger ile telefonla
görüşerek son durumla ilgili olarak İngiltere'nin bazı davranışlarını kınadı.
İngiltere, Kıbrıs'taki üslerinde bulunan uçaklarını çekmekten vazgeçti. Adaya
maaş ile çalıştırdığı Nepalli 'Gurka' askerlerini yolladı. Akrokiri Üssü'nden
ayrılan İngiliz komando birliği de Ada'ya döndü.
13 Ağustos 1974
: Yunanlılar Meriç
nehri kıyılarına siper kazıp mayın döşemeye başladılar.
14 Ağustos 1974
: Türkiye'nin
istekleri Yunanistan ve İngiltere tarafından kabul edilmeyince, 2. Kıbrıs Barış
Harekatı başladı.
-Coğrafi
temele dayalı iki otonom (muhtar) yönetimden oluşan federatif devlet şeklindeki
tezimizi kabul ettiğini açıklayan Amerika, Türkiye'nin BM'in aldığı ateşkes
kararına uymasını istedi.
15 Ağustos 1974
: Türk Silahlı
Kuvvetleri Magosa'yı aldı. Lefke ve Lefkoşe Ordumuz tarafından kuşatıldı. Karpas
yarımadasına çıkarma yapan birliklerimiz, Rumların elinde bulunan 'Boğaz' adlı
deniz üssünü alıp bölgenin Ada ile ilişkisini kesti. Türk savaş uçakları,
Lefke'ye yardıma gelen Rum kuvvetlerini Baf yolunda bombaladı. Lefkoşe-Magosa
arasındaki Timbu Havaalanı da Türk Ordusunca ele
geçirildi.
-Yunanistan
Başbakanı Karamanlis, radyo ve televizyonda yaptığı konuşmada: "Yunanistan
Kıbrıs'ta Türkiye ile çarpışamaz. Kıbrıs Yunanistan'a çok uzak olduğu için
Kıbrıslı Rumlara yardım etmemiz imkansızdır... 15 Temmuz'da, diktatörlük rejimi,
Kıbrıs'ta çılgınca bir teşebbüs yaptı. Bu hatadan faydalanan Türkler, 20
Temmuz'da Ada'ya büyük kuvvetler çıkardılar... Yunanistan, NATO'nun askeri
kanadından çıkmıştır." dedi.
6 Ağustos 1974
: 2. Kıbrıs Barış
harekatından önce Türkiye'nin 2. Cenevre Konferansı'nda önerdiği Lefke-Magosa
hattı fiilen gerçekleşti ve Türk askerinin kontrolü altına alındı. BM'in ateşkes
çağrısına uyuldu ve savaş durdu. Rauf Denktaş: "Bugün federe bir Türk Devleti
Kıbrıs'ta fiilen kurulmuştur." dedi.
19 Ağustos 1974
: 1. ve 2. Kıbrıs
Barış Harekatlarında şehit olan Türk askerlerinin sayısının 250 civarında olduğu
açıklandı.
20 Ağustos 1974
: Magosa'ya 15 km.
mesafedeki Atlılar köyünde yaşayan 60 Türk'ten 57'sinin bir anda öldürüldüğü ve
gizlice bir çukura gömüldüğü tespit edildi.
- Kıbrıs'ta
3 Türk gazetecinin kaybolduğu ve 16 Ağustos’tan beri haber alınamadığı
açıklandı.
25 Ağustos 1974
: Kıbrıs'ta Rumlar
tarafından yaralanan iki gazeteci Türkiye'ye iade edildi. Anka muhabiri Adem
Yavuz, kurtarılamayarak vefat etti.
3 Eylül 1974
: Başbakan Ecevit:
"Koalisyon ortağı MSP ile aramızda hükümet etme ve siyaset anlayışı bakımından
uzlaştırılması, bağdaştırılması oldukça güç ayrılıklar bulunduğu kanısına her
gün biraz daha üzülerek varıyorum." dedi.
4 Eylül 1974
: MSP Genel Başkanı
ve Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan: "Zorla ortaklık olmaz."
dedi.
9 Eylül 1974
: Keban Barajı,
Başbakan Ecevit tarafından törenle hizmete açıldı.
10 Eylül 1974
: Haliç Köprüsü,
Başbakan Ecevit tarafından törenle hizmete açıldı.
14 Eylül 1974
: Yönetmen, aktör
ve sol kesimin önde gelen isimlerinden Yılmaz Güney, Hakim Safa Mutlu'yu
öldürdü.
- Türk
Silahlı Kuvvetleri'ne 10.000.000 TL. bağışlayan işadamı Vehbi Koç'a madalya
verildi.
18 Eylül 1974
: Başbakan Bülent
Ecevit istifa etti.
20 Eylül 1974
: ABD Senatosu,
Türkiye'ye yapılan askeri yardımın kesilmesini onayladı. Başbakan Ecevit bu
karar hakkında: "Amerika içinde düşündürücüdür." dedi.
22 Eylül 1974
: Bir haftada
200.000.000 TL. değerinde Kıbrıs Barış Harekatı tahvili
satıldı.
23 Eylül 1974
: Cumhurbaşkanı
Korutürk, Süleyman Demirel'i Hükümeti kurmakla
görevlendirdi.
25 Eylül 1974
: ABD Temsilciler
Meclisi, 90'a karşı 307 oyla Türkiye'ye yapılan askeri yardımı durdurma kararı
aldı.
1 Ekim 1974
: AP Genel İdare
Kurulu, Hükümeti kurmakla görevlendirilen Demirel'e tam yetki
verdi.
2 Ekim 1974
: Eski Milli Birlik
Komitesi üyesi Cemal Madanoğlu davasında, İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi bütün
sanıklar hakkında oybirliği ile beraat kararı verdi.
3 Ekim 1974
: Kıbrıs Özerk Türk
Yönetimi Bölgesi'nde Türk Lirası'nın geçerli olduğuna dair kararname, Türk
Yönetimi'nin Resmi Gazetesi'nde yayınlandı.
16 Ekim 1974
: Sıkıyönetim
Mahkemesi Başkanı iken 3 idam kararı veren emekli General Ali Elverdi, AP'ye
girdi.
18 Ekim 1974
: ABD Başkanı Ford,
Amerika Temsilciler Meclisi'nin Türkiye'ye askeri yardımın kesilmesi hakkındaki
kararını onayladı.
19 Ekim 1974
: Irak'ta Barzani
kuvvetlerinden kaçan yaklaşık 2.000 Iraklı sınırı geçerek Türkiye'ye
sığındı.
20 Ekim 1974
: Demirel, Hükümeti
kurma görevini Cumhurbaşkanı'na iade etti. Korutürk, Hükümeti kurma görevini
Ecevit'e verdi.
26 Ekim 1974
: Kurtuluş
Savaşı'nın hayatta kalan son büyük Komutanı Orgeneral Fahrettin Altay
öldü.
3 Kasım 1974
: Dışişleri Bakanı
Turan Güneş, New York'ta Yunanistan Dışişleri Bakanı Bitsios ile görüştü ve "İki
ülke arasında Kıbrıs konusunda biraz yakınlaşma var."
dedi.
5 Kasım 1974
: Bütün partiler,
CHP'nin azınlık hükümeti kurmasına karşı çıktılar.
7 Kasım 1974
: Ecevit, Hükümeti
kurma görevini iade etti.
10 Kasım 1974
: İstanbul
Üniversitesi'nde sağ eğilimli olduklarını açıklayan 14 Profesör yayınladıkları
bildiride, 5 sağ partinin birleşip hükümeti kurmasını
istedi.
12 Kasım 1974
: Cumhurbaşkanı
Korutürk, Kontenjan Senatörü Sadi Irmak'ı Hükümeti kurmakla
görevlendirdi.
15 Kasım 1974
: AP, Sadi Irmak
Hükümetine üye vermeyeceğini açıkladı.
17 Kasım 1974
: Sadi Irmak,
Kabinesini açıkladı. Çoğu Meclis dışından kişilerden oluşan Kabinede birde bayan
üye yer aldı. Cumhurbaşkanı Korutürk Kabineyi onayladı.
23 Kasım 1974 :
Keban Hidroelektrik
Santrali'nin arıza sonucu durmasıyla, Türkiye'de elektrik sıkıntısı baş
gösterdi.
24 Kasım 1974 :
İstanbul
Metrosu'nun geçeceği yerler tespit edildi. (yapılması 25 yıl
sürdü)
29 Kasım 1974 :
Sadi Irmak
Kabinesi, TBMM'de güvenoyu alamadı. Başbakan Irmak istifasını Cumhurbaşkanı'na
verdi.
7 Aralık 1974
: Yunanistan'dan
Kıbrıs'a gelen Başpiskopos Makarios, Başkanlık Sarayı'nda halka hitap etti:
"Türkiye'nin yaptığı fiili durumu hiçbir zaman kabul etmeyeceğiz. Bana darbe
yapanları affettim. Mücadeleye devam edeceğim." dedi.
14 Aralık 1974
: Ünlü Edebiyatçı
ve yazar Yakup Kadri Karaosmanoğlu öldü.
18 Aralık 1974
: Kıbrıs'ta İngiliz
üssünde bulunan Türkler, ziyaret için gelen Makarios'u protesto ederek üsse
sokmadılar.
19 Aralık 1974
: AP, MSP, CHP ve
MHP Genel Başkanları 'seçim ittifakı' konusunda
görüştüler.
1 Ocak 1975 :
CHP Genel Başkanı
Bülent Ecevit, Kıbrıs'a hareket etti.
2 Ocak 1975 :
TRT 1, TRT 2 ve TRT
3 radyoları yayına başladı.
3 Ocak 1975 :
Onbinlerce
Kıbrıslı, Bülent Ecevit'i muhteşem bir şekilde karşıladı.
7 Ocak 1975 :
'Milliyetçi Cepheyi
(MC)' olarak adlandırılan AP, MSP, CGP ve MHP Genel Başkanları, Hükümeti kurmak
istediklerini açıkladılar.
11 Ocak 1975
: Kıbrıs Barış
Harekatında 484 şehit verildiği açıklandı. 747'de yaralı
var.
16 Ocak 1975
: Öğrenci
çatışmaları sebebiyle Bursa Eğitim Enstitüsü ve Gazi Eğitim Enstitüsü tatil
edildi.
18 Ocak 1975
: Kurtuluş Savaşı
Komutanlarından General Nuri Berköz öldü.
23 Ocak 1975
: İstanbul Vatan
Mühendislik Okulu'nda kendilerine 'komandolar' adını veren ülkücüler, 1
öğrenciyi öldürdüler.
30 Ocak 1975
: THY'nin Bursa
isimli yolcu uçağı, elektriklerin kesik olmasından dolayı Yeşilköy Havaalanı'na
inemeyince Marmara Denizi'ne düştü. Uçakta bulunan 42 kişiden kurtulan olmadı.
- ABD,
Türkiye'ye silah ambargosu uygulamaya başladı.
29 Ocak 1975
: MC'yi oluşturan 4
partinin Genel Sekreterleri bir bildiri yayınlayarak, TRT Genel Müdürü İsmail
Cem'in görevden alınmasını istediler.
4 Şubat 1975 :
Keban Barajında
meydana gelen arıza nedeniyle bütün Türkiye'de 1.5 saat süreyle elektrik
kesintisi uygulanmaya başlandı.
13 Şubat 1975
: Kıbrıs Türk
Federe Devleti kuruldu. Devlet Başkanlığı'na Rauf Denktaş
getirildi.
15 Şubat 1975 :
Tüm Öğretmenler
Birleşme ve Dayanışma Derneği'nin (TÖB-DER) yurt çapında düzenlediği 'Faşizmi ve
pahalılığı protesto mitingi'nde olaylar çıktı. 1 kişi öldü, 35 kişi
yaralandı.
16 Şubat 1975 :
Malatya'da meydana
gelen olaylarda, CHP İl Merkezi tahrip edildi, 29 kişi
yaralandı.
21 Şubat 1975 :
AP, MSP, CGP ve MHP
seçim ittifakı için anlaştı.
22 Şubat 1975 :
Lübnan'ın Başkenti
Beyrut'ta bulunan THY bürosu, 'Gizli Ermeni Ordusu' adlı terör örgütü tarafından
bombalandı.
23 Şubat 1975 :
Erzincan'da
komandolar, CHP İl Merkezini ve bazı dükkanları tahrip etti. 1 kişi öldü, 40
kişi yaralandı.
26 Şubat 1975 :
Keban Barajı'ndaki
2 ünite yeniden çalışmaya başladı, İstanbul'da uygulanan elektrik kesintisi
kaldırıldı.
9 Mart 1975
: Siyasal haklarına
yeniden kavuşan 43 eski Demokrat Parti'li törenle AP'ye
girdi.
10 Mart 1975
: Başbakan Sadi
Irmak, Hükümeti yeniden kurmak için parti liderleriyle yapacağı görüşmelere CHP
Genel Başkanı Ecevit ile başladı. Yaptığı görüşmelerden olumlu sonuç
alamadı.
19 Mart 1975
: CHP Genel Başkanı
Ecevit, Cumhurbaşkanı Korutürk'ün kendisine verdiği Hükümeti kurma görevini
kabul etmedi. Bunun üzerine Korutürk, Hükümeti kurma görevini AP Genel Başkanı
Demirel'e verdi.
21 Mart 1975
: AP, MSP, CGP ve
MHP (Milliyetçi Cephe) arasında koalisyon protokolü için çalışmalar
başladı.
31 Mart 1975
: AP Genel Başkanı
Demirel'in başkanlığında kurulan MC (Milliyetçi Cephe) Hükümeti açıklandı. MSP
Genel Başkanı Necmettin Erbakan, MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş ve CGP Genel
Başkanı Turhan Feyzioğlu, Başbakan Yardımcısı olarak Kabinede yer
aldılar.
4 Nisan 1975
: TÖB-DER Erzurum
Şubesi Başkanı Yılmaz Mızrak, komandolar tarafından
bıçaklandı.
- Ankara
Erkek İlköğretim Okulu'nun bahçesine, karşıt görüşlü öğrenciler tarafından
dövüldükten sonra baygın bir şekilde terk edilen bir lise öğrencisi hastaneye
kaldırılırken öldü.
12 Nisan 1975
: Demirel'in
kurduğu MC Hükümeti güvenoyu aldı.
16 Nisan 1975
: Amerikan
Temsilciler Meclisi, 24 Nisan tarihini, 'Ermenilere karşı işlenen İnsanlık dışı
suçları anma günü' kabul etti. (24 Nisan 1915'de Osmanlı Devleti tarafından
tehcir ettirilen Ermeniler, kendilerine karşı soykırım uygulandığını iddia
etmektedirler.) (Ocak 2001, Sözde Ermeni soykırım tasarısı Fransa'da kabul
edildi. Hiç ders alınsaydı tarih tekerrür edermiydi!!)
17 Nisan 1975
: Diyarbakır'da
çatışan öğrenciler, bir öğretmenin kulağını kestiler. (Şiddet vahşileşmeye
başlıyor.)
- Yurdun
çoğu yerindeki Üniversitelerde anarşik olaylar artmaya başladı. ODTÜ 10 gün
kapatıldı.
20 Nisan 1975
: Türkiye'nin
Beyrut Basın Danışmanının otomobili Ermeni teröristlerce
bombalandı.
22 Nisan 1975
: Silahlı 4 kişi
İstanbul Suadiye İş Bankası Şubesini soyarak 35.000 TL.'yi
çaldı.
3 Mayıs 1975
: Ağrı'nın Eleşkirt
ve Erzurum'un Horasan ilçelerinde halk güvenlik güçleriyle çatıştı. (Şiddet
yurdun her yerine yayılıyor.)
- Türkiye
İşçi Partisi (TİP) yeniden kuruldu. Genel Başkanlığa Behice Boran
getirildi.
9 Mayıs 1975
: Ankara ve Mersin
Öğretmen Okulları'nda karşıt görüşlü öğrenciler arasında çıkan çatışmada 13
öğrenci yaralandı.
- Çıkan
olaylar sebebiyle Gazi Eğitim Enstitüsü 10 gün kapatıldı.
12 Mayıs 1975
: Aktör Necdet
Tosun öldü.
- TRT Genel
Müdürü İsmail Cem'in görevden alınması hakkındaki kararname, Cumhurbaşkanı
Korutürk tarafından imzalandı.
13 Mayıs 1975
: Başbakan Demirel,
Başbakanlık binası önünde Vedat Önsel adında biri tarafından saldırıya uğrayarak
hırpalandı.
16 Mayıs 1975
: TRT Genel
Müdürlüğü'ne İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Prof. Nevzat Yalçıntaş
atandı.
20 Mayıs 1975
: Türkiye'ye yılda
5 milyar liralık kaçak eşya girdiği, Güneydoğu'da 60.000 kişinin kaçakçılık
yaptığı açıklandı.
30 Mayıs 1975
: Türkiye İşçi
Partisi eski Başkanlarından Mehmet Ali Aybar ve 49 arkadaşı 'Sosyalist Parti'yi
kurdular.
16 Haziran 1975
: İzmir'de Türk-İş
tarafından düzenlenen 'Ekmeğe saygı' mitingi olaysız geçti. DİSK, mitinge
katılmadı.
23 Haziran 1975
: CHP Genel Başkanı
Ecevit, Gerede'de konuşma yaparken saldırıya uğradı.
24 Haziran 1975
: Diyarbakır'a bir
gezi düzenleyen MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş'in kente gelmesiyle olaylar
çıktı. Biri asker üç kişi öldü, 46 kişi ağır yaralandı.
12 Temmuz 1975
: Atatürk'ün eşi
Latife Uşaklıgil öldü.
15 Temmuz 1975 :
Kurtuluş Savaşı
Komutanlarından General Fahri Belen öldü.
20 Temmuz 1975 :
Merkezi İzmir olmak
üzere yeni kurulan 'Ege Ordusu' göreve başladı.
24 Temmuz 1975
: ABD, Türkiye'ye
uyguladığı silah ambargosunu kaldırmayı reddetti.
25 Temmuz 1975
: Türkiye, ABD'ye
Türkiye'deki ortak savunma üsleri anlaşmalarının geçersiz olduğunu, İncirlik
Üssü dışındakilere Türk Bayrağı çekileceğini bildirdi.
26 Temmuz 1975
: Gerginleşen
Türk-Amerikan ilişkilerini görüşmek üzere NATO Konseyi acele toplantıya
çağrılırken, Kıbrıs Türk Federe Devleti Savunma Bakanı Osman Örek'de, Türk
tarafındaki ABD üslerinin kapatılacağını açıkladı.
- Başbakan
Demirel, Türkiye-Irak petrol boru hattı ile Aslantaş Barajı'nın temellerini
attı.
29 Temmuz 1975
: Genelkurmay
Başkanlığı, İncirlik dışındaki ABD üslerinin devralındığını
açıkladı.
30 Temmuz 1975
: Kıbrıs Türk
Federe Devleti ABD'ye ait 3 haber alma tesisini kapattı.
31 Temmuz 1975
: SSCB, Türkiye'ye
askeri helikopter satmayı teklif etti.
- Ankara
Belediye Başkanı Vedat Dalokay, MC Hükümetinin büyük şehirlere yaptığı yardımı
kesmesini protesto etmek için, 3 günlük açlık grevine
başladı.
4 Ağustos 1975 :
Kıbrıs Barış
Harekatı dolayısıyla 20.07.1974'de ilan edilen sıkıyönetim
kaldırıldı.
6 Ağustos 1975 :
Cumhurbaşkanı
Korutürk yaptığı basın toplantısında, Kıbrıs için: "Davamızı ABD'ye ve dünyaya
anlatmak için iktidar ile muhalefet birleşmeli. Kıbrıs için bize baskı
yapılamaz." dedi.
7 Ağustos 1975 :
Başbakan Demirel:
"Kıbrıs'ta Türk Milleti'nin kabul edemeyeceği bir çözümü hiç kimse kabul edemez.
Mesele hükümetleri aşan bir meseledir." dedi.
17 Ağustos 1975
: Filistin Kurtuluş
Örgütü'ne bağlı bir heyet, destek almak ve büro açmak için Ankara'ya
geldi.
20 Ağustos 1975
: Bursa'nın
Mustafakemalpaşa İlçesindeki yol yapımı sırasında, MÖ 4.yy'a ait bir 'Apollon'
heykeli bulundu.
24 Ağustos 1975
: 12 Mart
Muhtırasını veren eski Genelkurmay Başkanı Faruk Gürler
öldü.
27 Ağustos 1975
: İstanbul'un
işgali yıllarında, ilk maçını işgal ordularına karşı oynayan Fenerbahçe
Kulübünün başkanı ve oyuncusu Dr. İsmet Uluğ öldü.
4 Eylül 1975
: Seçim kampanyası
kapsamında Elazığ'a giden CHP Genel Başkanı Ecevit, kentte komandoların
saldırısına uğradı.
6 Eylül 1975
: Diyarbakır'ın
Lice ilçesinde şiddetli deprem. 3.000'den fazla ölü var. 7.000'e yakın ev
yıkıldı. 144 km.'lik karayolu kullanılmaz hale geldi. Bir çok köye yardım
götürülemedi. Çadır ve ekmek dağıtımında çıkan kavgada 1 kişi öldü. Lice'ye
giriş çıkışlar yasaklandı.
9 Eylül 1975
: Fransa'nın Dijon
kentinde yapılan Uluslararası Halk Oyunları Yarışması'nda Türk Ekibi 1.
oldu.
12 Eylül 1975
: ABD'nin silah
ambargosu nedeniyle, Libya'dan alınan F-5 tipi 7 adet savaş uçağı Türkiye'ye
getirildi.
13 Eylül 1975
: Lice Belediye
Başkanı Akgül, şimdiye kadar enkazın %10'unun bile kaldırılamadığını
söyledi.
17 Eylül 1975
: Diyarbakır-Urfa
karayoluna barikat kuran 15 eşkıya, 22 araçta bulunan yolcuları
soydu.
21 Eylül 1975
: Rumların Kıbrıs
sorununu özel oturumda ele alınması istemi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda
99 oy ile kabul edildi. Tek red oyunu Türkiye verdi.
22 Eylül 1975
: Ressam ve şair
Bedri Rahmi Eyüboğlu öldü.
23 Eylül 1975
: Lice son 24 saat
içinde 102 artçı deprem ile tekrar sallandı. Yarı hasarlı evlerde
yıkıldı.
26 Eylül 1975
: Sinema oyuncusu
Danyal Topatan öldü.
2 Ekim 1975 :
ABD, Türkiye'ye
uyguladığı silah ambargosunu kısmen kaldırma kararı aldı. Türkiye'ye daha
önceden parasını ödediği silahlar verilecek ancak bunlar Kıbrıs'ta
kullanılmayacak ayrıca haşhaş ekimi yasağı sürecek.
11 Ekim 1975
: Anayasa
Mahkemesi, Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) kuruluş kanununu Anayasa'ya aykırı
bularak iptal etti.
12 Ekim 1975 :
27 ilde 54 senatör
ve 6 milletvekilliği için yapılan araseçimlerde; AP: 27 senatör, 5
milletvekilliği; CHP: 25 senatör, 1 milletvekilliği; MSP 2 senatör çıkardı. 6
eski Demokrat Partili yeniden parlamento ve senatoya girmeyi
başardı.
22 Ekim 1975
: Avusturya Viyana
Büyükelçimiz Daniş Tunalıgil, makam odasını basan 3 Ermeni terörist tarafından
şehit edildi.
24 Ekim 1975
: Paris
Büyükelçimiz İsmail Erez ve makam şoförü Talip Yener, otomobilin içinde Ermeni
teröristlerce şehit edildiler.
26 Ekim 1975 :
Genel Nüfus sayımı
yapıldı. Nüfusumuz: 40.197.669
28 Ekim 1975 :
Türk Lirası devalüe
edildi. 1 dolar 15 TL. oldu.
1 Kasım 1975 :
TBMM ve Cumhuriyet
Senatosu Başkanlıkları için yapılan oylamalarda bir sonuç alınamadı, partiler
arasında bir uzlaşma ümidi gözükmüyor.
6 Kasım 1975
: İTÜ'nde çıkan
olaylarda 3'ü ağır olmak üzere 8 öğrenci yaralandı. Üniversite 12 gün tatil
edildi.
13 Kasım 1975
: Yurdun çeşitli
yerlerinde boykot ve direnişler var. Elazığ'da çıkan olaylarda 10 öğrenci
yaralandı.
16 Kasım 1975
: 6 Eylül'de
şiddetli bir deprem yaşayan Lice halkı, yapılan evler tamamlanmayınca, soğuktan
ve yağmurdan korunmak için resmi daireleri işgal etti.
17 Kasım 1975
: Lice halkı,
yapımı devam eden evleri de işgal etti.
20 Kasım 1975 :
Türkiye Emekçi
Partisi (TEP) Genel Başkanı Mihri Belli, partisi hakkında açılan kovuşturmada
parti defterlerini savcılığa teslim etmediği için İstanbul DGM tarafından
tutuklandı.
23 Kasım 1975
: MC Hükümetinin
işbaşına gelişinden (31 Mart 1975) bu yana 21 kişinin öldürüldüğü, yürüyüşsüz,
direnişsiz, boykotsuz ve çatışmasız bir günün geçmediği
açıklandı.
24 Kasım 1975
: TRT Genel Müdürü
Prof. Nevzat Yalçıntaş istifa ederek, İstanbul Üniversitesi'ndeki görevine geri
döndü.
28 Kasım 1975
: 12 Mart sonrası
haksız yere tutuklandığını iddia ederek Devlet aleyhine tazminat davası açan
Prof. Uğur Alacakaptan, davayı kazandı. 118.000 TL.
alacak.
6 Aralık 1975
: İstanbul Barosu
avukatları, Hükümeti anarşik olaylara karşı uyarmak için duruşmalara
girmediler.
12 Aralık 1975
: Gazeteci, şair ve
'Turancılığın' önemli savunucularından Nihal Atsız öldü.
25 Aralık 1975 :
54 gün süren
oylamalardan sonra CHP'li Kemal Güven 48. oylamada tekrar TBMM Başkanlığı'na
seçildi.
26 Aralık 1975
: Cumhuriyet
Senatosu Başkanlığı seçimleri de nihayet sonuçlandı. AP'li Tekin Arıburun Senato
Başkanı oldu.
- Konya
Seydişehir'de Sovyet kredisi ile yapılan Alüminyum Fabrikasının açılışından
sonra sağcılar, TİP İlçe Merkezi'ne saldırdılar, ayrıca CHP ve TÖB-DER binaları
da saldırıya uğradı.
30 Aralık 1975 :
SSK'da direnişe
katılan 1248 işçi işten atıldı.
31 Aralık 1975
: Hani ve Hazro
ilçelerinde deprem oldu. Enkaz altında kalan 4 kişi soğuktan donarak
öldü.
2 Ocak 1976 :
Karadeniz Teknik
Üniversitesi'nde çıkan çatışmada ustura ile 2 öğrencinin boğazı kesildi.
4 Ocak 1976 :
Çanakkale'de
bulunan antik Truva Kenti'nin bulunduğu yere, 12 metre yüksekliğinde 'Truva Atı'
yapıldı.
5 Ocak 1976 :
Olimpiyat ve Dünya
şampiyonu güreşçimiz Hamit Kaplan, trafik kazasında öldü.
7 Ocak 1976 :
Komandolar,
Hacettepe Üniversitesi'ni bastılar, 1 öğrenci öldü.
19 Ocak 1976
: TRT Genel
Müdürlüğü'ne Şaban Karataş atandı.
27 Ocak 1976
: Komandolar
tarafından 15 gün önce yaralanan İTÜ öğrencisi Özer Elmas'ın öldüğü haberi
üzerine protesto yürüyüşü yapan solcu öğrencilerle Polis arasında çatışma çıktı.
1 öğrenci öldü, 7 öğrenci yaralandı.
30 Ocak 1976
: Başbakan
Demirel'in yeğeni Yahya Demirel'in 'Hayali Mobilya İhracatı' yaptığı iddiası
üzerine, Başbakan Süleyman Demirel hakkında soruşturma yapacak olan Hazırlık
Komisyonu üyeleri, AP'lilerin engellemesi ile TBMM toplanamayınca
seçilemedi.
6 Şubat 1976 :
Yahya Demirel'e bir
gazinoda tabanca ile ateş eden kabadayı Hasan Heybetli
yakalandı.
11 Şubat 1976
: Haliç'in
temizlenmesi için Dünya Bankası'nın kredi vereceği
açıklandı.
27 Şubat 1976 :
Karadeniz Ereğlisi
Sulh Ceza Mahkemesi, Yahya Demirel ve Atilla Özçelik ile iki gümrükçünün
yurtdışına çıkmalarını yasakladı.
28 Şubat 1976 :
Yahya Demirel için
tutuklama kararı verildi.
3 Mart 1976
: 'Hayali Mobilya
İhracatı' sanığı Yahya Demirel, Karadeniz Ereğlisi'nde Savcılığa teslim oldu ve
cezaevine konuldu.
-İstanbul
Yıldız Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi, öğrenci olayları nedeniyle bir
gün kapatıldı.
5 Mart 1976
: Hava Kuvvetleri
subay ve astsubay eşlerinin Lice'de deprem sonrasında yaptırdıkları bir okula,
İtalyan uçak yapımcısı 'Air İtalia' şirketinin, Ankara'da ki İtalyan
Büyükelçisi'nin eliyle yaptığı 30.000 dolarlık bağış nedeniyle, Hava Kuvvetleri
Komutanı Orgeneral Emin Alpkaya istifa etti.
8 Mart 1976
: İstanbul’un ilk
çok katlı otoparkı Karaköy'de törenle hizmete girdi.
17 Mart 1976
: Ankara
Cezaevi'nde cinayetten yatan aktör Yılmaz Güney, cezaevi disiplinini bozduğu
gerekçesiyle Kayseri'ye gönderildi.
19 Mart 1976
: ABD'nin büyük
havacılık şirketlerinden Northrop Uçak Şirketi, Türkiye'de rüşvet dağıttığını
resmen açıkladı.
20 Mart 1976
: Hakkında romanlar
yazılan ünlü Şark Ekspresi (Orient Expres) 70 yolcusu ile Milano'dan İstanbul'a
geldi.
24 Mart 1976
: Tarihçi ve yazar
Şevket Süreyya Aydemir öldü.
28 Mart 1976
: İstanbul
Savcılığı, Ülkü Ocakları İstanbul Şubesi Başkanı ve 2. Başkanı'nın tutuklanması
için mahkemeye başvurdu.
2 Nisan 1976
: 3 milyon liralık
arsayı ipotek ettirerek 80 milyon lira kredi alan Hacı Ali Demirel'in iş
ortağının şirketi hakkında Meclis araştırması yapılması
istendi.
7 Nisan 1976
: İstanbul
Barosu'nun düzenlediği 'Kan dökmeye son ve hukuka saygı' yürüyüşü, çeşitli sivil
kuruluşların ve binden fazla avukatın katılımıyla yapıldı.
8 Nisan 1976
: Kendilerine
'komandolar' adını veren kişilerce, Ankara'da çeşitli yerlere yapılan
saldırdılarda ve öğrenci olaylarında, 3 öğrenci öldü.
28 Nisan 1976
: İzmir Devlet
Güvenlik Mahkemesi Başsavcısı, Ülkü Ocakları Şubesi'nin kapatılmasını ve
yöneticilerinin Türk Ceza Kanunu'nun 141. maddesine göre cezalandırılmalarını
istedi.
30 Nisan 1976 :
İstanbul Kadıköy
Mühendislik Yüksek Okulu'nda, 1 Mayıs afişi asmak isteyen öğrenciler komandolar
tarafından yaylım ateşine tutuldu. 1 öğrenci öldü, 3 öğrenci yaralandı. 15 kişi
gözaltına alındı.
12 Mayıs 1976 :
Başbakan
Demirel'in, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na atanması kararlaştırılan Orgeneral
İrfan Özaydınlı'nın kararnamesini geri alarak, yerine Korgeneral Cemal Engin'i
ataması üzerine, Özaydınlı dava açtı.
22 Mayıs 1976 :
TÖB-DER'in 17 İl'de
bulunan büroları Valiler tarafından süresiz kapatıldı.
29 Mayıs 1976 :
İTÜ'yü basan
komandolar, 1 öğrenciyi sınıfında silahla öldürdüler, 2 öğrenciyide yaraladılar
ve kapısında polisin nöbet tuttuğu Üniversite'den
kaçtılar.
31 Mayıs 1976 :
TRT Genel Müdürü
Karataş: "Renkli TV'ye karşıyım." dedi.
7 Haziran 1976 :
Gaziantep'te THKO
(Türk Halk Kurtuluş Ordusu)'na bağlı anarşistler ile Güvenlik Kuvvetleri
arasında çıkan çatışmada 5 kişi öldü.
18 Haziran 1976
: İstanbul
Kocamustafapaşa Tekel Deposunu basan 5 kişi, 600.000 TL.'yi
çaldılar.
21 Haziran 1976 :
Kıbrıs Türk Federe
Devleti'nde yapılan Başkanlık seçimlerini tekrar Rauf Denktaş
kazandı.
24 Haziran 1976 :
Antalya Film
Festivali'nde 'en iyi film' ödülünü, Atıf Yılmaz'ın 'Deli Yusuf' adlı filmi
kazandı.
28 Haziran 1976 :
Anayasa Mahkemesi,
Cumhuriyet Savcılığı'nın başvurusunu karara bağladı ve MHP'ye, yurt dışındaki
şubelerini kapatmasını bildirdi.
14 Temmuz 1976 :
Yılmaz Güney,
Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davasında (Hakim Safa Mutlu'yu
öldürmek) kasten adam öldürmekten 19 yıl ağır hapis cezasına mahkum
oldu.
15 Temmuz 1976
: 45 dubası çürüyen
ve değiştirilmesi gereken İstanbul Karaköy Köprüsü'nün maddi sıkıntılar
nedeniyle ancak 1 dubası değiştirilebildi.
17 Temmuz 1976 :
Yunanistan, ABD ve
SSCB'ye Ege Denizi'nde araştırma yapacak olan Türk gemisi 'Hora (Sismik-1)'nın
engelleneceğini bildirdi.
23 Temmuz 1976 :
Demirel Hükümeti,
Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na, Korgeneral Cemal Engin'in atama kararını,
Orgeneral İrfan Özaydınlı'nın aleyhte dava açması üzerine geri alarak, Orgeneral
Etem Ayan'ı atadı.
27 Temmuz 1976
: CHP Genel Başkanı
Bülent Ecevit'e, New York'da Kıbrıs'lı bir Rum tarafından başarısız bir suikast
girişiminde bulunuldu.
29 Temmuz 1976 :
Adana Ceyhan'da bir
genci karakolda döverek öldüren polislerden ikisi
tutuklandı.
30 Temmuz 1976 :
Hora (Sismik-1)
gemisi Ege'ye açıldı.
1 Ağustos 1976
: Ankara'da bir
Camii'de ayin yapan ve Nur Cemaati'ne bağlı oldukları öne sürülen 30 kişi
gözaltına alındı.
5 Ağustos 1976
: Ankara DGM
Savcılığı, 1 Ağustos'ta tutuklanan 30 kişi hakkında kovuşturmaya yer olmadığına
karar verdi ve gözaltına alınanlar serbest bırakıldı.
7 Ağustos 1976
: Yunanistan, Hora
Gemisi'nin Ege Denizi'nde Yunan kıta sahanlığını ihlal ettiğini belirterek bir
nota ile Türkiye'yi protesto etti ve ihlal olayının bir daha tekrarlanmaması
konusunda Türkiye'yi uyardı.
9 Ağustos 1976
: Türkiye, Yunan
notasına karşılık olarak, Yunanistan'a bir nota verdi ve Yunan kıta sahanlığının
tarafımızdan kabul edilmediğini bildirdi.
11 Ağustos 1976
: Filistinli iki
gerilla, Yeşilköy Havaalanı'nda İsrail Havayolları'na ait bir uçağa binen
İsraillilere ateş açtı. 4 kişi öldü, 20 kişi yaralandı. Yakalanan gerillalar,
bir süre önce Uganda'da meydana gelen olayın intikamını almak için bu eylemi
gerçekleştirdiklerini söylediler.
15 Ağustos 1976
: İzmir'e ulaşan
Hora araştırma gemisi, büyük bir kalabalık tarafından çiçeklerle ve İstiklal
Marşı ile karşılandı.
19 Ağustos 1976
: THY'nın
İstanbul-Antalya seferini yapan 'Antalya' isimli yolcu uçağı, Isparta
yakınlarında düştü. 22'si Türk, 155 kişi öldü, kurtulan
olmadı.
1 Eylül 1976
: Hora araştırma
gemisi İzmir'den ayrılarak tekrar Ege'ye açıldı.
2 Eylül 1976
: İstanbul DGM'de,
'Uygarlık Tarihi' adlı eserinden dolayı yargılanan Doç. Dr. Server Atilla için
Savcı 20 yıl ceza istedi.
5 Eylül 1976
: Elazığ'da MHP ve
MSP'liler, CHP İL binasını taşa tuttular, kentte büyük çapta olaylar çıktı. 12
kişi öldü, onlarca kişi yaralandı.
18 Eylül 1976
: DİSK (Devrimci
İşçi Sendikaları Konfederasyonu), MC iktidarını yasal yollardan düşürmek için
'Genel Yas' ilan etti.
-DGM'lere
karşı, çeşitli sendikalara bağlı 100.000'den fazla işçi, işyerlerinde direnişe
başladı.
21 Eylül 1976
: DİSK yöneticileri
için tutuklama kararı verildi. Genel Sekreter Mehmet Karaca tutuklandı. DİSK
Genel Merkezi Polis tarafından arandı, defterlere el
konuldu.
24 Eylül 1976
: 'Cinsel
çekiciliği artırdığı ve tahrik edici olduğu' gerekçesiyle, Adana'da bazı okul
müdürleri, bayan öğretmenlerin pantolon giymelerini
yasakladı.
30 Eylül 1976
: İstanbul'da
Profilo Fabrikası'nda 10 işçinin işten çıkarılmasını protesto eden işçilerle
Polis çatıştı. 1 işçi öldü, 5 kişi yaralandı. Yüzlerce işçi
tutuklandı.
1 Ekim 1976
: MC Hükümeti'nin
MSP'li İçişleri Bakanı Korkut Özal, Ankara Belediye Başkanı CHP'li Vedat
Dalokay'ı görevinden aldı. Dalokay, Danıştay'a başvurdu.
- Ankara
Valiliği, TÖB-DER'i 'siyasetle uğraştığı' gerekçesiyle
kapattı.
4 Ekim 1976
: İstanbul'da bugün
benzin bulunamadı. Taşıt kuyrukları yüzlerce metreyi
geçti.
5 Ekim 1976
: İtalya'dan
geleceği söylenen benzin bugünde gelmedi. Sıkıntı had
safhada.
7 Ekim 1976
: Danıştay,
İçişleri Bakanı'nın Vedat Dalokay'ı görevden alma ve Ankara Valiliği'nin
TÖB-DER'i kapatma kararlarını iptal etti.
12 Ekim 1976
: DGM'lerin yeni
kuruluş kanunu çıkarılamadığı için (Anayasa Mahkemesi, DGM'lerin Anayasaya
aykırı olduğuna ve kapatılmalarına karar vermiş ancak TBMM'ye yeni kanun
çıkarılması için bir süre tanımıştı), geçerlilikleri sona erdi. Bu mahkemeler
ellerindeki dosyaları normal mahkemeleri devrettiler.
14 Kasım 1976
: İstanbul
Üniversitesi Yönetim Kurulu, 'Öğretim özgürlüğü ve can güvenliği bulunmadığı'
gerekçesiyle, öğretimi süresiz olarak tatil ettiğini
açıkladı.
24 Kasım 1976
: Van ve çevresinde
şiddetli deprem. Pek çok bina yıkıldı. Yüzlerce can kaybı olduğu tahmin
ediliyor.
25 Kasım 1976 :
Van'da artçı
sarsıntılar devam ediyor. TRT, halktan kan bağışı istedi. Bölgeye yeterince
yardım henüz ulaştırılamadı.
26 Kasım 1976
: 180 milyon TL.
bulunması gereken 'Afet Fonu'nda 20 milyon TL. bulunduğu ortaya
çıktı.
29 Kasım 1976
: İstanbul
Belediyesi'nde maaşlarını alamayan işçi ve memurlar, Belediye Sarayı'nı işgal
ettiler.
1 Aralık 1976
: İstanbul
Belediyesi'nde çalışan işçi ve memurlara maaşları
dağıtıldı.
13 Aralık 1976
: 14 Kasım'dan beri
kapalı olan İstanbul Üniversitesi'nde öğretime yeniden
başlandı.
3 Ocak 1977 :
İstanbul
Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde, karşıt görüşlü öğrenciler arasında çıkan
çatışmada 9 öğrenci yaralandı.
-
Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattı faaliyete geçti. Kerkük'ten pompalanan
petrol 40 gün sonra Akdeniz'e ulaşacak.
10 Ocak 1977
: Gözaltına
alındıktan sonra koma halinde hastaneye sevk edilen İYÖD Başkanı Paşa Güven:
"Yakalanırken yaralandım. Siyasi Poliste dövmediler."
dedi.
12 Ocak 1977
: 'Can güvenliği
kalmadığı' gerekçesiyle Erzurum Atatürk Üniversitesi süresiz olarak
kapatıldı.
13 Ocak 1977
: Öğrenci olayları
şiddetini iyice artırdı. İstanbul ve Tunceli'de çıkan çatışmalarda 1'er öğrenci
öldü, onlarca yaralı var. Kahramanmaraş ve Kütahya'da meydana gelen çatışmalarda
21 kişi yaralandı.
25 Ocak 1977
: İstanbul Emniyet
Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, İstanbul genelinde son bir yıl içinde 510
öğrenci olayının meydana geldiği, bu olaylarda 13 öğrencinin öldüğü, 254
öğrencinin yaralandığı bildirildi.
4 Şubat 1977
: Türkiye Sivil
Havacılık Sendikası'nın THY'de aldığı grev kararı nedeniyle, THY'nin tüm iç ve
dış seferleri durdu.
5 Şubat 1977
: Ankara'da,
TÖB-DER, TÜM-DER ve TÜTED bir miting düzenleyerek, MC Hükümeti'nin tutumunu,
partizanlığı ve terörü kınadı. Güvenlik güçleri ile çıkan çatışma sonrasında 60
kişi yaralandı.
6 Şubat 1977
: Siyasal Bilgiler
Fakültesi Yönetim Kurulu, 'can güvenliği olmadığı' gerekçesiyle okulu 10 Şubat'a
kadar tatil etti.
8 Şubat 1977
: Hükümet, THY
grevini erteledi.
13 Şubat 1977
: THY'nin
İstanbul-İzmir seferini yapan 'Trakya' isimli yolcu uçağı, 17 yaşındaki Ankara
Polis Koleji öğrencisi Adnan Mintaş tarafından kaçırılmak istendi. Mintaş
tutuklandı.
16 Şubat 1977
: Genelkurmay
Başkanı Org. Semih Sancar'ın görev süresi 1 yıl uzatıldı.
17 Şubat 1977 :
Ankara 50. Yıl
Lisesi öğrencilerine komandolar ateş açtı, bir kız öğrenci kalp krizinden
öldü.
19 Şubat 1977 :
ODTÜ Akademik
Konseyi, kendilerine danışılmadan Rektörlüğe getirilen Prof. Hasan Tan için
oybirliği ile güvensizlik kararı verdi.
20 Şubat 1977
: ODTÜ'de çıkan
çatışmada 1 öğrenci öldü.
23 Şubat 1977
: ODTÜ'nün yeni
Rektörü Prof. Tan, okulu 15 gün kapattı.
26 Şubat 1977
: İstanbul'da
'Evlat acısına son' adlı yürüyüşe onbinlerce kadın
katıldı.
28 Şubat 1977
: Malatya'da İnönü
Üniversitesi açıldı.
1 Mart 1977
: MC Hükümeti'nin
görevde olduğu süre içerisinde TL 9. kez devalüe edildi. TL'nin dolara karşı
toplam kaybı %27'ye ulaştı. Dolar 17.50 TL.
4 Mart 1977
: Türkiye Barolar
Birliği'nin aldığı karar üzerine tüm yurtta avukatlar davalara
girmediler.
5 Mart 1977
: Rektör Tan
tarafından 15 gün süre ile kapatılan ODTÜ, Danıştay kararı ile
açıldı.
9 Mart 1977
: Ankara Cumhuriyet
Başsavcılığı tarafından MHP hakkında soruşturma açıldı.
19 Mart 1977
: THY'nin
Diyarbakır-Ankara seferini yapan yolcu uçağı, silahlı iki lise öğrencisi
tarafından Beyrut'a kaçırıldı.
31 Mart 1977
: Sivas ve Site
öğrenci yurtları arasındaki sokak savaşı sabaha kadar sürdü. Polis panzerlerle
kapıları kırarak içeri girebildi. Niğde ve Sakarya'daki öğrenci yurtlarında da
çatışma çıktı. Toplam 460 öğrenci gözaltına alındı.
- Kıbrıs
görüşmeleri Viyana'da başladı. Rumlar, Ada'nın %80'ini
istediler.
1 Nisan 1977
: İzmir'de İleri
Gençlik Derneği (İGD) afişlerini asan Avni Ece adlı bir işçi, Şehitler
Caddesinde komandolar tarafından silahla öldürüldü.
3 Nisan 1977
: Başbakan
Demirel'in Gaziantep'e gelişi nedeniyle hazırlık yapan AP'liler ile CHP'liler
arasında çıkan silahlı çatışmada, 1 CHP'li öldü, 2 kişi
yaralandı.
5 Nisan 1977
: TBMM, erken
seçimlerin 5 Haziran'da yapılmasını kararlaştırdı.
21 Nisan 1977
: İstanbul
Bahçelievler Lisesi'de dersten çıkan öğrencilerin üzerine ateş açıldı. Solcu
olduğu belirtilen bir Lise son sınıf öğrencisi öldürüldü.
25 Nisan 1977
: Vize'de 15 gün
önce dövülerek hastaneye kaldırılan CHP'li Vize Belediye Başkan Adayı Sebahattin
Begil öldü.
26 Nisan 1977
: CHP Lideri Ecevit
ve beraberindekiler, Niksar'da açık hava toplantısı yaparken, MHP ve AP'lilerin
saldırısına uğradılar.
28 Nisan 1977
: Ecevit,
Erzincan'da da saldırıya uğradı. 7 kişi yaralandı.
1 Mayıs 1977
: Kanlı '1 Mayıs'.
DİSK'in İstanbul Taksim Meydanı'nda kutladığı '1 Mayıs İşçi Bayramı' sona ermek
üzereyken, bazı binaların pencere ve damlarından meçhul kişiler tarafından
açılan ateşle kana bulandı. Onbinlerce kişinin üzerine açılan ateş sonucu çoğu
çıkan panik neticesinde ezilerek olmak üzere 34 kişi öldü, yüzlerce kişi
yaralandı. Olayla ilgili olarak 350 kişi gözaltına alındı.
15 Mayıs 1977
: Türkiye'nin,
tarihinin en büyük döviz sıkıntısını yaşadığına ilişkin haberler büyük tepkilere
yol açtı. IMF, Türkiye'ye borç vermek için iki koşul ileri sürdü: 1-Seçimler
yapılsın, 2-%20 devalüasyon yapılsın. (Bu filmi daha çok
seyredeceğiz.)
16 Mayıs 1977
: Merkez
Bankası'nın çekleri Japonya ve İsviçre'deki bazı bankalar tarafından karşılığı
olmadığı gerekçesiyle ödenmedi. (Zavallı Türkiyem)
19 Mayıs 1977 :
Antalya'da 19 Mayıs
törenlerine giden öğrencilerin bulunduğu otobüse ateş açıldı, sokaktan geçen bir
çocuk ağır yaralandı.
20 Mayıs 1977 :
Japonya'dan
Türkiye'ye gönderilecek mallar parasını ödemediğimiz gerekçesiyle, Japonya'da
bekletiliyor.
22 Mayıs 1977
: İYÖD Başkanı Paşa
Güven'in gözaltındayken kolunu kırdıkları iddiasıyla 3 Polis hakkında İstanbul
Cumhuriyet Savcılığı 'kamu davası' açtı.
29 Mayıs 1977
: İstanbul Sirkeci
Tren Garı ile Yeşilköy Havaalanı'nda aynı saatlerde zaman ayarlı bombalar
patladı. 5 kişi öldü, 49 kişi yaralandı. İki olayı da, '28 Mayıs' adlı bir
Ermeni terör örgütü üstlendi.
-Ecevit,
İzmir'in Çiğli Havaalanı'na indiği sırada bir Polisin silahının ateş alması
sonucu yanında bulunan Mehmet İsyan yaralandı. Silahın yanlışlıkla ateş aldığı
belirtildi, ancak daha sonra silahın özel bir silah olduğu ve depodan izinsiz
çıkarıldığı tespit edildi.
-
Beyşehir'de AP'liler ile MSP'liler çatıştı. 1 MSP'li öldü, onlarca kişi
yaralandı.
2 Haziran 1977
: Başbakan Demirel,
CHP Genel Başkanı Ecevit'e gönderdiği gizli ve kişiye özel bir mektupta,
'İstihbarat örgütlerinin, Ecevit'e, Taksim Alanı'nda yapılacak mitingde suikast
düzenleneceği' haberini aldıklarını bildirdi. Ecevit, radyoda yaptığı bir
konuşmada bu mektubu açıkladı ve mitinge gideceğini söyledi. 3 Haziran'da, CHP
mitingi olaysız ve büyük bir kalabalıkla yapıldı.
5 Haziran 1977
: Genel seçimler
yapıldı. CHP:213, AP:189, MSP:24, MHP:16, CGP:3, DP:1 milletvekilliği
kazandı.
9 Haziran 1977 :
Türkiye'nin Vatikan
Büyükelçisi Taha Carım, Roma'da Ermeni teröristlerin düzenlediği bir suikast
sonucunda şehit edildi.
13 Haziran 1977
: Başbakan Demirel
istifa etti. Böylelikle 1. MC Hükümeti sona erdi.
14 Haziran 1977
: Cumhurbaşkanı
Korutürk, Hükümeti kurma görevini CHP Lideri Ecevit'e
verdi.
-
Cumhuriyet Senatosu Başkanlığı'na Sırrı Atalay seçildi. İlk defa bir CHP'li
Senato Başkanı oldu.
15 Haziran 1977
: Erzurum Atatürk
Üniversitesi Fen Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Orhan Yavuz, kimliği meçhul
kişilerce kaçırıldı ve boğazı kesilerek öldürülmüş bir halde
bulundu.
21 Haziran 1977
: Ecevit,
Kabinesini açıkladı.
22 Haziran 1977 :
MC Hükümeti
zamanında TRT Genel Müdürlüğü'ne getirilen ve icraatları dolayısıyla sürekli
tepki toplayan Şaban Karataş görevinden alındı. Cengiz Taşer, TRT Genel
Müdürlüğüne getirildi.
24 Haziran 1977
: Gençlik ve Spor
Bakanı Yüksel Çakmur, 'gençlik kampları' adı altında faaliyet gösteren komando
kamplarını kapattı.
25 Haziran 1977
: İstanbul'da
enerji sıkıntısı dolayısıyla programlı olarak elektrik kesintisi yapılmaya
başlandı.
30 Haziran 1977 :
MSP Genel Başkanı
Necmettin Erbakan'ın kardeşi Akgün Erbakan, Ankara 10. Sulh Ceza Mahkemesince
dolandırıcılık suçundan mahkum edildi.
2 Temmuz 1977
: Malazgirt'te
otlak ve su yüzünden çıkan bir aşiret kavgasında 19 kişi
öldü.
3 Temmuz 1977 :
CHP'nin kurduğu
azınlık Hükümeti, TBMM'de 217 kabul oyuna karşılık 229 red oyu ile güvenoyu
alamadı. Meclis'te kavgalar çıktı.
4 Temmuz 1977
: Korutürk, AP
Lideri Demirel'e Hükümeti kurma görevini verdi.
6 Temmuz 1977 :
MHP Lideri
Alparslan Türkeş: "AP-MSP Koalisyonunu MHP dışarıdan destekleyebilir."
dedi.
7 Temmuz 1977
: Demirel:
"Hükümeti kurunca, Ecevit'in yaptığı bütün tayinleri iptal edeceğim."
dedi.
8 Temmuz 1977
: Antalya Film
Festivalini, Süreyya Duru'nun yönettiği 'Kara Çarşaflı Gelin' adlı film
kazandı.
- Demirel,
Ecevit'in AP-CHP Koalisyon önerisini reddetti.
9 Temmuz 1977
: Avrupa Ekonomik
Topluluğu (AET) Türkiye'den her türlü tekstil maddesi ithalini kısıtlama kararı
aldı.
15 Temmuz 1977
: Hacı Ali Demirel
ile yeğeni Yahya Demirel'in TIR araçları ithalinde yolsuzluk yaptıkları
saptandı.
- Buca
Eğitim Enstitüsü'nde 1972 yılından beri 500'e yakın öğrencinin sınavlara
girmeden sınıf geçirildiği saptandı.
19 Temmuz 1977
: Demirel'in
Erbakan ile yaptığı görüşmenin olumlu geçtiği açıklandı. Demirel: "Çatı
çakılmıştır." dedi.
21 Temmuz 1977
: 2. Milliyetçi
Cephe (MC) Hükümeti açıklandı. Kabinenin açıklanmasından sonra Enerji Bakanı
Kamuran İnan istifa etti.
23 Temmuz 1977
: İzmir Çeşme'de
Büyük Otel'de bir garsonun Yahya Demirel'e: "Suntalardan ne haber?" demesi
üzerine kavga çıktı. Garson, Yahya Demirel'i bıçakla yaraladı. Yahya Demirel'in
arkadaşları, garsonu döverek hastanelik ettiler.
26 Temmuz 1977
: Başbakan Demirel:
"İktidarı, MSP ve MHP ile birleşip sola teslim etmemeyi başardık."
dedi.
27 Temmuz 1977
: Enerji Bakanı
Kamuran İnan, istifasını geri aldı.
29 Temmuz 1977 :
DİSK Başkanı Kemal
Türkler, MC Hükümeti'ne karşı 'Ulusal Demokratik Cephe' çağrısı
yaptı.
1 Ağustos 1977
: AP-MHP-MSP
Koalisyon Hükümeti (2. MC Hükümeti) TBMM'de yapılan oylamada, 219'a karşın 229
oyla güvenoyu aldı.
3 Ağustos 1977
: Kıbrıs Rum
Yönetimi Lideri Başpiskopos Makarios kalp krizi geçirerek öldü. Spiros Kipriyanu
geçici olarak Rum Yönetimi Liderliğine getirildi.
-Türk
Lirası devalüe edildi.
4 Ağustos 1977
: Ankara'da çıkan
olaylarda, 1 Polis şehit oldu, 4 vatandaşta hayatını kaybetti, 5'i ağır olmak
üzere onlarca yaralı var.
6 Ağustos 1977
: Emekli olan Deniz
Kuvvetleri Komutanı Or. Am. Hilmi Fırat'ın yerine, Or. Am. Bülent Ulusu
getirildi.
10 Ağustos 1977
: Yurt çapında
elektrik kısıntısı had safhada. İstanbul'da kısıntı 5 saate
çıkarıldı.
15 Ağustos 1977
: Tekel Maddelerine
ortalama %60 zam yapıldı. Küçük Rakı 40 TL.
16 Ağustos 1977
: Elazığ'ın Ağın
İlçesi'ne bağlı Pul Köyü'nde 75 yaşındaki Bekir Arabacı, anarşik olayları
protesto etmek için kendini yaktı.
19 Ağustos 1977
: Ankara'da yapılan
'Ağır sanayi toplantısı' elektrik olmadığı için mum ışığı altında
başladı.
22 Ağustos 1977
: Bir süre önce
yurdun çeşitli yerlerinde çıkan 20'den fazla orman yangınına, bugün İstanbul
Ayazağa ve Belgrat Ormanları'nda çıkan yangınlarda
eklendi.
30 Ağustos 1977
: Kara Kuvvetleri
Komutanlığı'na, Ege Ordu Komutanı Org. Kenan Evren
getirildi.
31 Ağustos 1977
: Döviz transferi
yapılamadığı için, LPG (bütan gazı) sıkıntısı başladı.
2 Eylül 1977
: Başbakan Demirel
yaptığı basın toplantısında: "Ne yok? Ne zamandan beri yok? Yok olan maddeyi
bildirin istediğiniz kadar göndereyim." dedi. (Asıl para
yok)
3 Eylül 1977 : İstanbul'da yapılan elektrik
kısıntısı, 08.00-21.00 saatleri arasına kadar uzatıldı.
5 Eylül 1977 : Ankara'ya gelen IMF yetkilileri ile
görüşmeler başladı. (Daha çok gelecekler.)
8 Eylül 1977 : Bir süredir bekletilen zamlar bugün
açıklandı. Hemen her şeye zam var.
14 Eylül 1977
: Başbakan Demirel,
enerji tasarrufu nedeniyle Seydişehir Alüminyum Tesisleri'ndeki iki ünitenin
durdurulmasını emretti. (!!!)
19 Eylül 1977
: Mayıs 1978
yılında temeli atılacak olan 2. Boğaz Köprüsü'nün projesi
açıklandı.
20 Eylül 1977
: %10 oranında
tekrar devalüasyon yapıldı. Dolar 19.25 TL.
21 Eylül 1977
: 8 milyon dolar
transfer edilemeyince Libya petrol sevkıyatını durdurdu. Tekrar benzin sıkıntısı
baş gösterdi.
29 Eylül 1977 :
İstanbul
Büyükçekmece Barajı'nın temeli atıldı.
5 Ekim 1977
: Kahve satışları
durduruldu.
-Türk-İş
bir muhtıra hazırlayarak, parti liderlerine ve Cumhurbaşkanı'na
verdi.
6 Ekim 1977
: Kahve
satışlarının durdurulması üzerine Tekel Bakanı açıklama yaptı: "Kahve keyif
maddesidir. Günde üç yerine bir kahve için." (Ağzına sağlık sayın
bakanımız)
- Bira,
deterjan, kibrit ve sabuna yüklüce zam yapıldı.
8 Ekim 1977
: Döviz transferi
yapılamadığı için yedek parça bulamayan BMC kamyon ve minübüs fabrikaları 650
işçiyi işten çıkardı.
11 Ekim 1977
: Dünyaca tanınmış
Fransız denizci Kaptan Jacques Cousteoau, 'Calypso' adlı gemisiyle İstanbul'a
geldi.
12 Ekim 1977
: Ünlü tarihçi Ord.
Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı öldü.
20 Ekim 1977
: İSO Başkanı: "Bu
hükümet artık muhatap kabul edilemez." dedi.
27 Ekim 1977
: Komandolar,
İstanbul Ayazağa'da bulunan Işık Mühendislik Yüksek Okulu'nda Ayhan Gökdemir
adlı solcu bir öğrenciyi, bıçaklayarak öldürdüler.
31 Ekim 1977
: Araştırma gemisi
Hora tekrar Ege'ye açıldı.
1 Kasım 1977
: Elektrik
borcumuzu ödemediğimiz için, Bulgaristan Türkiye'ye verdiği elektriği keseceğini
bildirdi.
- Dolar
karaborsada 27 TL. (Resmi kur, 20 TL)
6 Kasım 1977
: TRT Genel
Müdürlüğü'ne Prof. Nevzat Yalçıntaş atandı.
17 Kasım 1977
: Yaklaşık 165
gündür devam eden TBMM Başkanlık sorunu nihayet çözüldü. 38. turda CHP'li Cahit
Karakaş, 227 oyla Başkan seçildi.
21 Kasım 1977
: Türkiye'nin 210
milyon dolarlık borcunu ödememesi üzerine, Irak petrol boru hattıyla Türkiye'ye
verdiği petrolü kesti.
25 Kasım 1977
: İngiltere'de
yayınlanan Financial Times gazetesi: "Türkiye iflas etmiş bir ülkedir."
(!!!)
29 Kasım 1977
: Ülkücüler MSP'li
İçişleri Bakanı Korkut Özal'ın oğlunu dövdüler.
5 Aralık 1977
: Yerel seçimlere 6
gün kala elektrik kesintilerine son verildi.
10 Aralık 1977
: Toptaş
Cezaevi'nde tutuklu TİKKO ve THKO/Acilciler örgütlerine bağlı 9 tutuklu
gardiyanları bağladıktan sonra jandarmaya ateş açarak
kaçtılar.
11 Aralık 1977
: Yerel seçimler
yapıldı. 67 İlin, 42'sini CHP, 15'ini AP, 5'ini MHP, 3'ünü MSP ve 2'sini de
bağımsızlar kazandı.
-Yerel
seçimler esnasında yurdun hemen hemen her yerinde protesto ve çatışmalar
görüldü. 13 kişi öldü, 87 kişi yaralandı.
20 Aralık 1977
: Elektrik
kesintisi tekrar tüm yurtta başladı.
21 Aralık 1977
: 60 milyon
dolarlık borcumuzu ödemediğimiz için Japonya demir sevkıyatını durdurduğunu
açıkladı.
24 Aralık 1977
: MİT İstihbarat
Başkan Yardımcısı, Emekli Albay Sabahattin Savaşman, CIA hesabına casusluk
yaptığı gerekçesiyle, Genelkurmay Askeri Mahkemesi tarafından
tutuklandı.
28 Aralık 1977
: Ankara'da içinde
öğrencilerin bulunduğu bir otobüse ateş açıldı. 7 öğrenci
yaralandı.
- Asırlık
bir yapı olan Sultanahmet İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi sabotaj neticesi
çıkan yangında tamamen yandı.
31 Aralık 1977
: Meclis'te yapılan
gensoru görüşmeleri neticesinde Hükümet, 218 olumlu, 228 olumsuz oy aldı. İlk
defa bir Hükümet gensoru ile düşürüldü.
- TBMM
Kanunlar Dairesi Kısım Amiri Orhan Şendağ, yabancı ülkelere, devlete ait
bilgileri vermek iddiası ile tutuklandı.
- Bu yıl
içinde anarşi ve terör olayları neticesinde 157 kişinin öldüğü, 1667 kişinin
yaralandığı açıklandı.
1 Ocak 1978
: Cumhurbaşkanı
Korutürk, Hükümeti kurma görevini Ecevit'e verdi. Ecevit, bir süre önce AP'den
ayrılan 11 milletvekili ile İstanbul'da Güneş Otel'de görüştü. (Bu görüşme
'Güneş Otel' görüşmesi olarak anılır.)
2 Ocak 1978
: Ecevit,
Kabinesini açıkladı. Kabinede, bir süre önce AP'den ayrılan ve bağımsız olan 11
milletvekili ile CGP Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu ve DP Genel Başkanı Faruk
Sükan'da yer aldı. Böylelikle CHP dışından Hükümeti destekleyen herkes birer
Bakanlık kazanmış oldu.
3 Ocak 1978
: Ermeni
teröristler, Londra'daki Kıbrıs Türk Bankası ile Brüksel'deki Türk Ticaret
Ateşeliği'ne bomba attılar.
4 Ocak 1978
: Kahvenin
kilosunda 40 TL.'lik indirim yapıldı.
5 Ocak 1978
: Yapılan
açıklamada, rafinerilerde 2 günlük petrol kaldığı
açıklandı.
-
İzmir'deki NATO Karargahları'nın komutasını Türk generallerin almasından sonra,
NATO, Yunanistan'a askeri kanada dönmesi için baskıyı
artırdı.
7 Ocak 1978
: Libya'dan 9.000
ton petrol getirildi.
8 Ocak 1978
: Merkez
Bankası'nın döviz rezervlerinin 450 milyon dolara düştüğü açıklandı. Son
yılların en düşük rakamı.
9 Ocak 1978
: İstanbul'da 5,
Ankara'da 7, Trabzon ve Afşin'de 1'er yere bomba atıldı.
15 Ocak 1978
: Son 15 günde
siyasi cinayetler sonucunda 30 kişinin öldürüldüğü
açıklandı.
16 Ocak 1978
: İstanbul
Emniyeti'nde yapılan değişiklik sonucu, İl Emniyet Müdürü Nazmi İyibil merkeze
alınırken, Asayiş Şube Müdür Yardımcısı Sadettin Tantan Kahramanmaraş'a
atandı.
17 Ocak 1978
: Ecevit Hükümeti,
218'e karşı 229 oyla güvenoyu aldı.
29 Ocak 1978
: Ocak ayı
içerisinde İstanbul'da siyasi cinayetler neticesinde 14 kişinin öldürüldüğü, 75
kişinin yaralandığı açıklandı. İl genelinde 43 bombalama olayı
gerçekleşti.
30 Ocak 1978
: Türkiye İşçi ve
Köylü Partisi (TİKP) kuruldu. Genel Başkanlığı'na Doğu Perinçek
getirildi.
1 Şubat 1978
: İstanbul
Sağmalcılar Cezaevi'nde isyan çıktı.
2 Şubat 1978 :
Milli Savunma
Bakanı Hasan Esat Işık, "Ordu içinde kontrgerilla yoktur."
dedi.
10 Şubat 1978
: Memuriyeti gasp
suçundan yargılanan eski TRT Genel Müdürü Şaban Karataş, 3 ay hapis cezasına
mahkum oldu.
12 Şubat 1978 :
Almanya, Türkiye'ye
130 milyon mark kredi açtı.
13 Şubat 1978
: Yurt çapında
çeşitli işyerlerinde devam eden grevler bugün itibariyle bitti. Yeni zam dalgası
geliyor.
15 Şubat 1978 :
Bakanlar Kurulunca,
ülkenin döviz sıkıntısını hafifletmek için yurtdışına yapılan turistik gezilerin
en az 2 yılda bir yapılabileceği kararlaştırıldı.
- Kredi
muslukları açıldı. Dünya Bankası 350 milyon dolar kredi verdi. 3 Amerikan
Bankası toplam 3 milyar dolar kredi açacak. Romanya ile de kredi anlaşması
yapılıyor.
16 Şubat 1978
: Maliye Bakanı
Ziya Müezzinoğlu, ithal eşyaların satışının yasaklandığını
açıkladı.
17 Şubat 1978 :
Geçen yıl Hacca
gidenlerin bu yıl gidemeyecekleri açıklandı.
21 Şubat 1978
: Yahya Demirel,
vergi kaçırmaktan 1.5 yıl hapis cezasına mahkum oldu.
23 Şubat 1978 :
Libya, Türkiye'ye 2
milyon ton daha fazla petrol vereceğini açıkladı.
25 Şubat 1978 :
Hammadde ve yakıt
sıkıntısından dolayı, Samsun Azot Fabrikası ile Ünye Çimento Fabrikası
üretimlerini durdurdular.
28 Şubat 1978 :
Eski Başbakanlardan
Adnan Menderes'in ortanca oğlu, AP Aydın Milletvekili Mutlu Menderes, geçirdiği
trafik kazası sonucu öldü.
1 Mart 1978
: Devalüasyon
yapıldı. TL. %38 oranında değer kaybetti.
6 Mart 1978
: Yaş haddinden
emekli olan Genelkurmay Başkanı Org. Semih Sancar, görevini törenle KKK Org.
Kenan Evren'e devretti.
8 Mart 1978
: Kara Kuvvetleri
Komutanlığı'na Org. Nurettin Ersin getirildi.
10 Mart 1978
: Başbakan Ecevit
ve Yunan Başbakanı Karamanlis arasındaki ikili görüşmeler Montrö'de
başladı.
11 Mart 1978
: ABD Başkanı
Carter'ın, Türkiye'ye karşı devam eden ambargoyu devam ettirme isteği üzerine
ABD'ye nota verdik.
- Montrö'de
devam eden Ecevit, Karamanlis görüşmeleri sona erdi. Somut bir sonuca
ulaşılamadı. Ecevit yaptığı açıklamada : "Amerika gölge etmesin başka ihsan
istemem." dedi.
16 Mart 1978
: İstanbul
Üniversitesi'nden çıkan sol görüşlü 100'e yakın öğrencinin üzerine ülkücüler
tarafından bomba atıldı ve silahla ateş açıldı. 5 kişi öldü, 47 kişi yaralandı.
Olayın faillerinden kimse yakalanamadı. Üniversite süresiz
kapatıldı.
18 Mart 1978
: İstanbul
Ümraniye'de silahla öldürülmüş 5 kişinin cesedi bulundu. Olayla ilgili 80 kişi
gözaltına alındı.
23 Mart 1978
: IMF ile 1.5
milyar dolarlık kredi anlaşması yapıldı.
24 Mart 1978
: Ankara Cumhuriyet
Savcı Yardımcısı Doğan Öz, bir suikast sonucu öldürüldü.
8 Nisan 1978
: İstanbul'da
evinin önünde silahlı saldırıya uğrayan Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.
Server Tanilli ağır yaralanarak felç oldu.
17 Nisan 1978
: AP'li Malatya
Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu, gönnderilen bir bombalı paketi açarken, gelini
ve iki torunuyla birlikte parçalanarak öldü. Malatya'da büyük olaylar
başladı.
20 Nisan 1978
: Dev-Genç ve
Ülkücü Memurlar Derneği kapatıldı.
22 Nisan 1978
: Malatya'da
başlayan olaylar Kahramanmaraş'a sıçradı, kent gergin saatler geçiriyor, yer yer
çatışmalar var.
23 Nisan 1978
: Iğdır'da bir süre
önce öldürülen bir ülkücünün cenazesinden dönen yaklaşık 2000 kişi, 200'e yakın
iş yerini tahrip etti. Şehre askeri birlikler sevk edildi. Gece ve gündüz sokağa
çıkma yasağı kondu.
27 Nisan 1978
: Cengiz Taşer TRT
Genel Müdürlüğü'ne getirildi.
28 Nisan 1978
: Tiyatro sanatçısı
Muammer Karaca öldü.
- Bir süre
önce yurtdışına kaçan Yahya Demirel hakkında gıyabi tutuklama kararı
verildi.
1 Mayıs 1978
: İstanbul'da geçen
yılın aksine olaysız ve sakin geçen 1 Mayıs kutlamalarından sonra, gece yarısı 3
Polis şehit edildi.
-
Kahramanmaraş'ta sağ görüşlü 3 kişi, meçhul kişilerce kurşuna dizilerek
öldürüldü.
10 Mayıs 1978
: İstanbul'da,
tarihi Çiçek Pasajı çöktü. 12 kişi öldü.
13 Mayıs 1978
: Milli Savunma
Bakanı H. Esat Işık, Amerikan ambargosunun kalkmaması üzerine, Türkiye'de ki
Amerikan üslerinin kapatılacağını açıkladı.
19 Mayıs 1978
: Ankara'da,
Gençlik ve Spor Bayramı'nda kız öğrencilerin kıyafetlerinden dolayı aleyhte
tezahürat yapıldı. İstanbul'da tribünlerin önünde bomba patladı. Antakya'da kız
öğrencilere saldırıldı ve elbiseleri yırtıldı. MSP Genel Başkanı Necmettin
Erbakan, Anıtkabir'e gitmedi.
23 Mayıs 1978
: Türkiye, İmralı
Cezaevi'nden kaçan Billy Hayes'in yazdığı romandan uyarlanarak sinemaya
aktarılan 'Geceyarısı Ekspresi' filmini protesto etti.
24 Mayıs 1978
: Bir süredir
piyasada bulunmayan ve ancak karaborsada satılan 'yağ'dan sonra, 'şeker'de
karaborsaya düştü.
28 Mayıs 1978
: Ecevit ve
Karamanlis, Montrö'den sonra bu defada Amerika'da bir araya
geldiler.
30 Mayıs 1978
: Başbakan Ecevit,
ABD Başkanı Carter ile Washington'da görüştü.
1 Haziran 1978
: Taşkent Film
Festivali'nde, Türkan Şoray 'En iyi kadın oyuncu' ödülünü
kazandı.
2 Haziran 1978
: Madrid'de Ermeni
teröristlerin düzenlediği saldırı sonucunda, Büyükelçimiz Zeki Kuneralp'in makam
arabasında bulunan eşi Necla Kuneralp, emekli Büyükelçi Beşir Balcıoğlu ve şoför
öldüler. Büyükelçi araçta bulunmadığı için kurtuldu.
4 Haziran 1978
: Başbakan Ecevit,
New York'ta finansal kuruluşlarla görüşerek borçlarımız için güvence
verdi.
7 Haziran 1978
: TİKKO terör
örgütünün lideri İbrahim Kaypakkaya'nın yargılamasını yapan Hakim Binbaşı Yaşar
Değerli, otomobiline konulan bombanın patlaması sonucu ağır
yaralandı.
11 Haziran 1978
: Cezaların bir
kısmını tecil eden 'İnfaz Kanunu' yürürlüğe girdi ve mahkumların salıverilmesine
başlanıldı. (Bir nevi AF, Ecevit af çıkarmasını çok seviyor
herhalde.)
22 Haziran 1978
: Ecevit,
Moskova'da SSCB Devlet Başkanı Leonid Brejnev ile görüştü.
23 Haziran 1978
: 30.05.1971'de
Mahir Çayan ve Hüseyin Cevahir'inde aralarında bulunduğu kişilerce kaçırılarak
51 saat rehin tutulan Sibel Erkan isimli kız çocuğunu kurtarma operasyonuna
katılan ve Hüseyin Cevahir'i operasyon sırasında vuran emekli deniz Yarbay
Cihangir Erdeniz, düzenlenen bir suikast sonucu öldürüldü. Olayı
Marksist-Leninist Propaganda Birliği üstlendi.
24 Haziran 1978
: SSCB'nin
Türkiye'de petrol arayacağını açıklamaları ortalığı karıştırdı. Yabancı petrol
şirketleri Türkiye'ye olan satışlarını durdurdular.
27 Haziran 1978
: MİT
Müsteşarlığına emekli Org. Adnan Ersöz getirildi.
4 Temmuz 1978
: Antalya Film
Festivali'ni Maden filmi kazandı. Maden filminde oynayan Tarık Akan 'En iyi
erkek oyuncu', Hale Soygazi'de 'En iyi kadın oyuncu' ödülünü
kazandılar.
5 Temmuz 1978
: Ankara Valiliği,
Poliste ikiliğe ve çatışmalara sebep olan POL-DER (Polis Derneği) ve POL-BİR
(Polis Birliği)'i kapattı.
- Atatürk
Eğitim Enstitüsü'nün TÖB-DER'li Müdür Yardımcısı Fahrettin Yılmaz
öldürüldü.
11 Temmuz 1978
: Hacettepe
Üniversitesi Öğretim Üyesi, sol görüşlü Doç. Bedrettin Cömert arabasında
öldürüldü, olayda eşi ağır yaralı olarak kurtuldu.
17 Temmuz 1978
: Danıştay, POL-DER
ve POL-BİR'in kapatılması kararını durdurdu. Her iki dernekte tekrar faaliyete
başladı.
18 Temmuz 1978
: İstanbul Valiliği
Binasına silahlı saldırı düzenlendi, 2 Polis yaralandı.
- İstanbul
ve Diyarbakır'da meydana gelen anarşi olaylarında 3 genç
öldü.
24 Temmuz 1978
: Salihli
Cezaevi'nde isyan çıktı. Cezaevi Müdürü öldürüldü, Cumhuriyet Savcısı rehin
alındı.
25 Temmuz 1978
: ABD Senatosu,
Türkiye'ye uygulanan silah ambargosunu, uzun tartışmalardan sonra şartlı olarak
kaldırılmaya karar verdi. 1 Ağustos'ta yapılan oylamada, 205'e karşı 208 oy ile
ambargo kalktı ancak Kıbrıs'tan Türk askerinin çekilmesi
istendi.
28 Temmuz 1978 :
IMF, Türkiye'ye acı
reçetesini açıkladı: Memur kadrosu dondurulsun, maaşlar artırılmasın, benzine
zam yapılsın, KİT açıkları kapatılsın. (Hep aynı şarkı ama maalesef bu şarkıyı
çalacak müzisyenler yok.)
29 Temmuz 1978
: Urfa Cezaevi
Müdürü öldürüldü.
4 Ağustos 1978
: Sivas'ta sağ-sol
kavgasında 9 kişi öldü, 100'den fazla yaralı var.
8 Ağustos 1978
: Ankara'da bir
belediye otobüsü silahla tarandı. 3 kişi öldü, 20 kişi
yaralandı.
9 Ağustos 1978
: 'İlaç'ta
karaborsaya düştü. Pek çok ilaç piyasada bulunamıyor. 18 liralık Eptoin 150
lira.
17 Ağustos 1978 :
İran'da Şah'a karşı
savaş başladı.
21 Ağustos 1978
: Orgeneral Tahsin
Şahinkaya, Hava Kuvvetleri Komutanı oldu. (Darbenin kadrosu
tamamlandı.)
25 Ağustos 1978
: İstanbul'da,
Galata Köprüsü'ne, Adliye Sarayı'na ve Edebiyat Fakültesi'ne bombalı saldırılar
düzenlendi.
1 Eylül 1978 :
Yağ, benzin, ilaç
ve sabundan sonra kahvede karaborsaya düştü. Geçim sıkıntısının yanısıra
anarşide yükseliyor.
30 Eylül 1978
: Bu ay içinde 2.
kez devalüasyon yapıldı.
- İstanbul
Sirkeci Vapur İskelesi'nin bekleme salonuna bomba atıldı. 1 kişi öldü, 13 kişi
yaralandı.
2 Ekim 1978 :
Prof. Turhan
Feyzioğlu'nun istifası ile boşalan Başbakan Yardımcılığı görevine, Devlet Bakanı
Hikmet Çetin atandı.
9 Ekim 1978
: Ankara
Bahçelievler'de TİP üyesi 7 genç, kaldıkları evde kurşun yağmuruna tutularak
öldürüldüler. Sağ kalan ağır yaralı bir genç, Polise, 'katillerin sağcı intikam
komandoları' olduğunu söyledi.
19 Ekim 1978
: Amerika,
Türkiye'ye askeri malzeme sevkıyatına başladı.
20 Ekim 1978
: İTÜ Elektrik
Fakültesi Dekanı Ord. Prof. Bedri Karafakioğlu öldürüldü.
24 Ekim 1978
: TL tekrar devalüe
edildi. 30 Nisan'dan beri TL'nin değeri %38 düştü.
26 Ekim 1978
: Bingöl'ün MHP'li
Belediye Başkanı ile şoförü öldürüldü. Olaydan 1 saat sonra, sol görüşlü Beden
Terbiyesi Bölge Müdürü öldürüldü. (Kısasa kısas !!!)
2 Kasım 1978 :
Sağmalcılar
Cezaevi'nde yatan 13 ülkücü kaçtı.
17 Kasım 1978
: 1 Mayıs İşçi
Bayramı'nda pankart taşıyan bir genç, Bursa'da linç edildi. Bugün İstanbul'da
meydana gelen olaylarda 3 kişi öldü.
22 Kasım 1978
: Ankara 1. Asliye
Ceza Mahkemesi, Ülkü Ocakları Derneği'nin kapatılmasına karar
verdi.
29 Kasım 1978
: 6 ayrı şehirde
çıkan olaylarda 6 genç öldürüldü.
3 Aralık 1978
: Mazot sıkıntısı
başladı. Otobüs seferleri aksadı.
6 Aralık 1978
: İstanbul'da 1
Polis linç edilmek istendi. Adana'da Polisler taşlandı.
8 Aralık 1978
: İran'da devam
eden iç savaş yüzünden binlerce İranlı Türkiye'ye sığındı. İstanbul-Tahran hava
köprüsü kuruldu.
11 Aralık 1978
: Ahmet Enünlü,
İspanya'da yapılan Dünya Vücut Geliştirme Şampiyonası'nda şampiyon
oldu.
18 Aralık 1978
: Kahramanmaraş'ta
bir sinemaya bomba atıldı. Saldırıyı solcuların yaptığı iddia edildi ve birden
Kahramanmaraş'ta gerilim arttı. Sünni ve Alevi vatandaşlar sokak çatışmalarına
başladılar. Solcular ise bu saldırıyı kabul etmeyerek, olayı ülkücülerin
provokasyonu olarak nitelendirdiler.
20 Aralık 1978 :
Hacettepe
Hastanesi'nde, Türkiye'de ilk defa ilik nakli
gerçekleştirildi.
-
Kahramanmaraş'ta gerginlik giderek artıyor, sokak çatışmaları giderek büyüyor,
polis şehre hakim olmakta zorlanıyor.
22 Aralık 1978 :
Kahramanmaraş'ta 5,
Ankara'da 3, İstanbul'da 2, Malatya, Adana ve Eskişehir'de 1'er kişi
öldürüldü.
- Eski CHP
Kahramanmaraş Senatörü Hilmi Soydan'da öldürülenler
arasında.
23 Aralık 1978 :
Kahramanmaraş
yanıyor. Kentin her yerinde çatışma var, Güvenlik Güçleri asayişe hakim
olamıyor. 33 kişi öldürüldü, 100'den fazlası ağır olmak üzere 300'den fazla
yaralı var. Evler ve dükkanlar yakıldı. Şehir Cehennemi
yaşıyor.
24 Aralık 1978 :
Kahramanmaraş alev
alev. Hükümet Konağı'na yürüyüp ele geçirmeye çalışan grup ile Polis arasında
çatışma çıktı. Ölü sayısı 77'ye yükseldi, yaralı sayısı 1000'i geçti. Şehir
sanki bir iç savaş yaşıyor. Şehre komando birlikleri gönderildi, çevre illerden
Güvenlik Güçleri şehre hareket etti. Jetler Kahramanmaraş üzerinde alçaktan
uçuyor. Şehirde sokağa çıkma yasağı kondu.
25 Aralık 1978 :
Kahramanmaraş'taki
ölü sayısı 98'i buldu. Askeri birliklere sığınan halk çadırlara yerleştirildi.
Bakanlar Kurulu sıkıyönetim kararı aldı. Cumhurbaşkanı Korutürk, Başbakan Ecevit
ve AP Lideri Demirel ile ayrı ayrı görüştü.
Ecevit : "Sıkıyönetim ilan edilebilir.”
Demirel : "Artık yeter demenin zamanı gelmiştir.”
Türkeş: "Ecevit'in konuşması nedeniyle olaylar çıkmıştır.”
Ecevit : "Sıkıyönetim ilan edilebilir.”
Demirel : "Artık yeter demenin zamanı gelmiştir.”
Türkeş: "Ecevit'in konuşması nedeniyle olaylar çıkmıştır.”
26 Aralık 1978 :
Bakanlar
Kurulu,sabah saat 07.00'den itibaren 13 İlde (İstanbul, Ankara, Adana, Elazığ,
Bingöl, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Kars, Kahramanmaraş, Malatya, Sivas ve
Urfa) sıkıyönetim ilan etti.
-
Kahramanmaraş’ta olaylar şiddetini azalttı ancak halkta büyük bir korku hakim.
Şehir adeta bir 'Hayalet Kent' görünümünde.
27 Aralık 1978
: Kahramanmaraş'ta
ölü sayısı 104'e çıktı. Olaylar yavaş yavaş yatışıyor. Güvenlik güçleri şehre
hakim durumda.
-
Sıkıyönetim ilanından sonra büyük şehirlerde sükunet
sağlandı.
- Sigara'da
karaborsada. 10 liralık samsun karaborsada 25 lira.
28 Aralık 1978
: Tarsus Cumhuriyet
Savcısı öldürüldü.
31 Aralık 1978
: Turistik amaçlı
yurtdışına çıkışlar, 2 seneden 3 seneye çıkartıldı.
2 Ocak 1979
: Kahramanmaraş
olaylarında yeteri kadar etkili olamamakla suçlanan İçişleri Bakanı İrfan
Özaydınlı istifa etti. İçişleri Bakanlığı'na vekaleten Orhan Eyüboğlu atandı.
3 Ocak 1979
: 42 milyonluk
Türkiye'de, sadece 4 milyon kişinin vergi ödediği
açıklandı.
9 Ocak 1979
: 11 Ağustos
1976'da Yeşilköy Havaalanı'nda 4 İsrailliyi öldüren, Muhammed Reşit ve Mehdi
Muhammed isimli Filistinli teröristler, Sağmalcılar Cezaevi'nden
kaçtılar.
11Ocak 1979
: Tunceli'ye bağlı
Malazgirt İlçesi'nin Akpazar Bucağı'nın CHP'li Belediye Başkanı Fikri Üstündağ
evinde tabancayla öldürülmüş olarak bulundu.
- Yazar
Yaşar Kemal'in 'Ölmez Otu' adlı romanı, Fransa'da en iyi yabancı kitap ödülünü
kazandı.
12 Ocak 1979
: İçişleri
Bakanlığı'na CHP Sakarya Senatörü Hasan Fehmi Güneş
atandı.
20 Ocak 1979
: Bütün ithalat
izne bağlandı. Nescafe, oyun kağıdı, müzik aletleri ve poster ithali yasaklandı.
(!!!)
24 Ocak 1979
: Ortak Pazar,
Türkiye'ye acil yardımı görüştü. AET Komisyonu Türkiye'ye verilen kredilerin iki
katına çıkarılmasını kararlaştırdı.
30 Ocak 1979
: Amasya Taşova
Cumhuriyet Savcısı, kimlikleri belirlenemeyen kişilerce
öldürüldü.
1 Şubat 1979 :
Milliyet Gazetesi
Başyazarı ve Genel Yayın Müdürü Abdi İpekçi, İstanbul Nişantaşı'nda evinin
önünde otomobilinin içindeyken tabanca ile öldürüldü. Cinayeti daha sonradan,
Mehmet Ali Ağca'nın işlediği tespit edildi. Ağca tutuklandı, yargılanırken
cezaevinden kaçtı.
- Uzun
yıllar sonra İran'a dönen İmam Humeyni'yi Tahran'da 2 milyon kişi
karşıladı.
- MHP
Manisa İl Başkanı Cemil Çöllü, akşam evine giderken uğradığı silahlı saldırı
sonucunda ağır yaralandı.
6 Şubat 1979
: İstanbul'un eski
Siyasi Şube Müdürü Ilgız Aykutlu, evinin önünde silahlı saldırı sonucu
öldürüldü.
8 Şubat 1979
: İstanbul'da,
parçalayarak öldürdüğü bir kadının uzuvlarını her gün kentin değişik bir yerine
bırakan katilin yakalanması için operasyonlar aralıksız devam ederken, kadının
kesik başı bir sinemanın koltuğu altında bulundu.
18 Şubat 1979
: İstanbul halkını
dehşete düşüren parçalanmış kadın cesedinin katili
yakalandı.
21 Şubat 1979
: CHP Genel Merkezi
bombalandı. Adana, Ankara ve Kars'ta meydana gelen olaylarda toplam 7 kişi
öldü.
24 Şubat 1979
: Piyasada ampul
bulunamıyor.
25 Şubat 1979 :
Dünyada yaşanan
petrol bunalımı Türkiye'yi derinden etkiliyor. Akaryakıt karneye bağlandı, kriz
had safhada. Yunanistan'dan mazot istedik, olumsuz yanıt
verdiler.
3 Mart 1979
: Piyasada ilaç
sıkıntısı başladı.
9 Mart 1979
: İstanbul'da
banliyö treni kundaklandı. Konya'da bir kahvehane tarandı. 1 ölü, 3 yaralı
var.
10 Mart 1979
: Adıyaman MHP İlçe
Başkanı öldürüldü.
-
Kahramanmaraş'ta bir öğrenci, ağzına kurşun sıkılarak
öldürüldü.
11 Mart 1979
: İran, CENTO'daki
yükümlülüklerini reddettiğini açıkladı. Pakistan'da çekildiğini açıkladı.
Böylece CENTO, fiilen dağılmış oldu.
12 Mart 1979
: '12 Mart
Muhtırası'nın yıldönümünde protestolar yapıldı. Akhisar'da Polis ile sol gruplar
arasında çıkan çatışmada 1 Polis şehit oldu, 25 kişi
yaralandı.
13 Mart 1979
: Yunanistan,
NATO'nun askeri kanadına döndü.
15 Mart 1979
: Türkiye'de
CENTO'dan çekildiğini açıkladı.
16 Mart 1979
: Hükümet nihayet
yeni zamları açıkladı, böylece uzun süredir bekleyen stokçular bir gecede zengin
oldular.
23 Mart 1979
: MHP eski
milletvekili Halit Kahraman eroin kaçırırken Yunanistan'da
yakalandı.
26 Mart 1979
: İstanbul'da bir
kahvehane tarandı, 1 kişi öldü. Gaziantep'te 2, Ünye'de 1 kişi
öldürüldü.
-
İstanbul'da Sanayi Odası ve Ankara'da Maliye Bakanlığı binaları
bombalandı.
27 Mart 1979 :
Yeşilköy
Havaalanı'na döviz yokluğundan dolayı 'pist lambası' alınamadı, pilotlar
günlerce Havaalanı'na 'kör iniş' yaptılar.
1 Nisan 1979
: İran İslam
Cumhuriyeti kuruldu.
4 Nisan 1979
: Pakistan'da bir
süre önce General Ziya Ül Hak tarafından darbe ile devrilen Başbakan Zülfikar
Ali Butto idam edildi.
7 Nisan 1979
: Türkiye Emekçi
Partisi Genel Başkanı Mihri Belli, İstanbul Sultanahmet'teki parti merkezine
giderken yaylım ateşine tutularak ağır şekilde yaralandı.
-
İstanbul'da, motorin olmadığı için arabalı vapur seferleri iptal
edildi.
8 Nisan 1979
: Turgutlu'da, THKP
örgütü mensubu 8 terörist, gözaltında tutulan arkadaşlarını kurtarmak için Polis
Karakolunu bastılar. Çıkan çatışmada 2 bekçi şehit oldu, 1 polis ağır
yaralandı.
9 Nisan 1979
: CIA hesabına
casusluk yaptığı öne sürülen MİT İstihbarat Başkan Yardımcısı emekli Albay
Sebahattin Savaşman 17 yıl 6 ay hapis cezasına mahkum
oldu.
13 Nisan 1979
: İstanbul
Beykoz'da Polis, THKP-C militanlarının kaldığı bir eve baskın düzenledi. Çıkan
çatışmada 2 Polis şehit oldu, 2 Polis de yaralandı, 2 militan ise ölü olarak ele
geçirildi.
- Ankara'da
Şekerbank eski Genel Müdürü Ömer Suhar evinde ölü olarak bulundu. Ankara ve
Adana'da ise 1'er genç öldürüldü.
16 Nisan 1979
: DİSK, '1 Mayıs
İşçi Bayramı'nı Taksim Meydanı'nda kutlama istekleri İstanbul Valiliği
tarafından kabul edilmeyince, bir açıklama yaparak isteklerinde ısrarlı
olduklarını bildirdi.
18 Nisan 1979
: Adana'da
militanlar, gözaltına alınan 5 arkadaşlarını kurtarmak için Hacıbayram Polis
Karakolu'nu bastılar. Çıkan çatışmada 1 Polis Şehit oldu, 1 militan öldü. 3
Polis ile 2 Bekçi ise yaralandı.
25 Nisan 1979
: Sıkıyönetim, TBMM
tarafından uzatıldı. Meclis'te milletvekilleri arasında 'Türk-Kürt' tartışmaları
yaşandı.
29 Nisan 1979
: İstanbul
Sıkıyönetim Komutanlığı, 1 Mayıs günü İstanbul'da sokağa çıkma yasağı koydu.
Şehre giriş ve çıkışlar 30 Nisan akşamından 2 Mayıs sabahına kadar
yasaklandı.
- İstanbul
Sıkıyönetim Komutanlığı'nın açıklaması üzerine, DİSK'in 3 yöneticisi, 1 Mayıs'ı
kutlayacaklarını açıklayınca gözaltına alındılar.
- Tiyatro
sanatçısı Muhsin Ertuğrul öldü.
1 Mayıs 1979 :
İstanbul'da,
partililer ile beraber sokağa çıkan TİP Genel Başkanı Behice Boran ve TSİP Genel
Başkanı Ahmet Kaçmaz gözaltına alındılar. İstanbul'da sokağa çıkma yasağını
ihlal eden 1059 kişi gözaltına alındı.
2 Mayıs 1979
: Gözaltına
alınanlardan 415'i serbest bırakılırken, 644 kişi savcılığa sevk
edildi.
- İstanbul
Gültepe'de bir kişi tabanca ile öldürüldü. Gece şehrin çeşitli yerlerinde
bombalar patladı.
8 Mayıs 1979
: Mersin Ağır Ceza
Mahkemesi Başkanı Halit Velioğlu ve eşi, evlerinde, biri bayan üç terörist
tarafından öldürüldü.
9 Mayıs 1979
: İstanbul'da tüm
sarraf ve kuyumcular, Hükümetin altın piyasasını kontrol altına almayı amaçlayan
kararını protesto etmek için kepenk kapatma eylemi
yaptılar.
10 Mayıs 1979
: IMF ile anlaşma
sağlanamadı. Kredi umutları söndü.
11 Mayıs 1979
: İstanbul
Ataköy'de, NATO görevlisi 3 Amerikalı asker silahlı saldırıya uğradı, biri öldü,
biri yaralandı.
14 Mayıs 1979
: İstanbul
Mecidiyeköy'de yüzlerce kişinin gözü önünde lise öğrencisi bir kız kurşuna
dizilerek öldürüldü.
- TÜSİAD
(Türkiye Sanayiciler ve İşadamları Derneği) gazetelere ilan vererek, Ecevit
Hükümeti'nin çekilmesini istedi.
15 Mayıs 1979
: Brüksel'de
yapılan NATO toplantısında Milli Savunma Bakanı Neşet Akmandor: "Gerekli askeri
yardımı alamayan Türkiye'den, bundan sonra bir şey beklemeyin."
dedi.
22 Mayıs 1979
: Oto lastiği krizi
büyüyor. Prelli'de grev var, Good-Year üretimini durdurdu, Lassa ise %30
kapasite ile çalışıyor.
24 Mayıs 1979
: Hava
kuvvetleri'ne bağlı Kayseri İkmal Bakım Merkezi'nde yapılan ilk Türk uçağı 'Mavi
Işık' başarı ile uçtu.
1 Haziran 1979
: Ankara
Sıkıyönetim Komutanlığı, Dev-Genç'i (Devrimci Gençlik)
kapattı.
4 Haziran 1979 :
Kahramanmaraş
olaylarının sanığı 803 kişinin duruşması Adana'da başladı. 330 sanık için idam
isteniyor.
11 Haziran 1979
: IMF'nin
şartlarını kabul ettik. Devalüasyon yapıldı, dolar 47.10
lira.
12 Haziran 1979 :
Her şeye tekrar zam
yapıldı.
16 Haziran 1979
: 3 gün önce beyin
kanaması geçirerek komaya giren ünlü aktör Ayhan Işık
öldü.
18 Haziran 1979
: İstanbul
Küçükköy'de 3 kişi bir kahvehaneye baskın düzenleyerek, içeridekileri kurşun
yağmuruna tuttular. 1 kişi öldü, 8 kişi yaralandı.
20 Haziran 1979
: Türkiye'de ilk
defa, Vakıf Gureba Hastanesi'nde bir hastanın beynine pil
takıldı.
23 Haziran 1979
: İstanbul Beyazıt
Meydanı'nda saatli bomba patladı, 2 kişi öldü.
30 Haziran 1979
: Ankara'da MHP
Genel Merkezi'ne bomba atıldı, makineli tüfeklerle tarandı, 2 kişi
öldü.
2 Temmuz 1979
: Elazığ'da maden
müdürü ile eşi öldürüldü.
5 Temmuz 1979
: THKP-C
militanları, İstanbul'da bir Baş komiser’i şehit ettiler.
8 Temmuz 1979 :
Ankara'da 30
Ağustos'ta MHP Genel Merkezi'ni bombalayanların Polis oldukları ortaya
çıktı.
10 Temmuz 1979
: Gazeteci Abdi
İpekçi'nin katil zanlısı Mehmet Ali Ağca yakalandı.
13 Temmuz 1979
: IMF ile Londra'da
anlaşma imzalandı. Borçlarımız ertelendi.
- Ankara'da
Mısır Büyükelçiliği'ni basan Filistinli 3 terörist, Elçilik personelini rehin
aldı. Çıkan çatışmada, 1 Polis ve 1 Bekçi şehit oldu. Teröristler 15 Temmuz'da
teslim oldu.
15 Temmuz 1979
: Kars AP İl
Başkanı Medet Alibeyoğlu öldürüldü.
18 Temmuz 1979
: İstanbul'da bir
süre önce bir bayan turiste tecavüz ettikleri tespit edilen 2 Polis
yakalandı.
19 Temmuz 1979
: IMF, 320 milyon
dolar krediyi onayladı.
30 Temmuz 1979
: AP Urfa
Milletvekili Mehmet Celal Bucak ve yakınlarının iftara davet edildiği Hilvan
ilçesinin Kırbaç köyündeki ev, otomatik silahlı 20 kişi tarafından tarandı, 4
kişi öldü, 11 kişi yaralandı.
1 Ağustos 1979
: 2 gün önce Kırbaç
köyünde baskına uğrayan Bucak aşireti, Siverek'te bir köyü bastı, 2 kişi öldü,
10 kişi yaralandı.
6 Ağustos 1979
: Adana'da Hacı
Ömer Sabancı Kültür Sitesi'ne bomba atıldı, 3'ü çocuk 4 kişi
öldü.
- İlaca
%100 zam yapıldı.
17 Ağustos 1979
: Denizli'de bir
kahvehane tarandı, 3 kişi öldü.
18 Ağustos 1979
: Demirel,
'Apoculara karşı' Cumhurbaşkanı Korutürk'ten tedbir istedi. (Yılanın başı
küçükken ezilmeliydi.)
21 Ağustos 1979
: Komutanlar
Güneydoğu'ya gittiler. Demirel TBMM'de yaptığı konuşmada, "Güneydoğu'da Devletin
yerini Apo almış." dedi. (!!!)
22 Ağustos 1979
: Bugün Ramazan
Bayramı ancak tüm Yurtta anarşik olaylar hız kesmeden devam
ediyor.
23 Ağustos 1979
: Uşak'ta MHP İl
Başkanı ve Denizli'de bir öğretmen öldürüldü.
29 Ağustos 1979
: Son 1 ay
içerisinde 17 kişinin öldürüldüğü Siverek'ten, halk göç etmeye
başladı.
31 Ağustos 1979
: Şiddetli
yağışların neden olduğu sellerden dolayı toplam 62 kişi
öldü.
19 Eylül 1979
: İstanbul'da,
Hergün Gazetesi tarandı, 1 kişi öldü, 2 kişi yaralandı.
28 Eylül 1979
: Adana Emniyet
Müdürü Cevat Yurdakul, ülkücü olduğu öne sürülen teröristlerce şehit
edildi.
30 Eylül 1979
: Çeşitli yerlerde
orman yangınları çıkmaya başladı. (Seçimler yaklaşıyor.)
5 Ekim 1979
: Hafta Sonu
Gazetesi, Artist Aynur Aydan ile olan ilişkisini açıklayınca, İçişleri Bakanı
Hasan Fehmi Güneş istifa etti.
- Filistin
Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Lideri Yaser Arafat Ankara'ya geldi, Türkiye'de açılan,
elçilik statüsündeki temsilciliğine Filistin Bayrağı
çekildi.
12 Ekim 1979
: Hollanda
Büyükelçimiz Özdemir Benler'in oğlu Ahmet Benler Ermeni teröristlerce
öldürüldü.
16 Ekim 1979
: Başbakan Bülent
Ecevit istifa etti.
17 Ekim 1979
: Ankara'da bir
Camii'nin avlusunda oturanlara ateş açıldı, 1 kişi öldü.
18 Ekim 1979
: Hükümeti kurma
görevi AP Lideri Demirel'e verildi.
21 Ekim 1979
: Kızılay Kan
Merkezi tarafından dağıtılan hastalıklı kanlar yüzünden 30 kişinin öldüğü
açıklandı.
24 Ekim 1979
: Sıkıyönetim 19
İlde 2 ay daha uzatıldı.
27 Ekim 1979
: İstanbul
Bayrampaşa'da bir kahvehane tarandı, 6 kişi öldü, 6 kişi de
yaralandı.
6 Kasım 1979
: Sıkıyönetim
Komutanlığı, İlerici Gençlik Derneği'ni (İGD) kapattı.
10 Kasım 1979
: Atatürk'ün ölüm
yıldönümü törenlerine, MSP Lideri Necmettin Erbakan ve diğer partililer
katılmadılar.
12 Kasım 1979
: AP Lideri
Demirel, MHP ve MSP'nin dışarıdan desteklediği azınlık Hükümeti'ni
açıkladı.
15 Kasım 1979
: İstanbul
Haydarpaşa önlerinde bir Yunan şilebiyle çarpışan, İndependenta isimli dev Romen
tankeri infilak edip yanmaya başladı. Kazada 51 denizci öldü. Yangın
söndürülemiyor. 96.000 ton ham petrolün denize döküldüğü tespit
edildi.
19 Kasım 1979
: Ülkücü olduğu
belirtilen gazeteci İlhan Darendelioğlu, İstanbul'da
öldürüldü.
20 Kasım 1979 :
Siyasal Bilgiler
Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Ümit Yaşar Doğanay
öldürüldü.
21 Kasım 1979 :
Milletvekili
transferleri artarak devam ediyor.
25 Kasım 1979
: Mehmet Ali Ağca,
askeri cezaevinden kaçtı.
- AP
azınlık Hükümeti, MHP, MSP ve CHP'den ayrılan bazı milletvekillerinin desteğiyle
güvenoyu aldı.
26 Kasım 1979
: İstanbul'da
TÖB-DER'li 1 öğretmen ile 4 işçi öldürüldü.
28 Kasım 1979
: Papa 2. John Paul
Ankara'ya geldi ve ilk kez ayak bastığı Müslüman bir ülkenin toprağını
öptü.
- Urfa'nın
Hilvan ve Siverek İlçelerinde gizli bir Kürt partisi kuran 242 Apocu yakalandı.
(PKK'nın ilk tohumları.)
-
İstanbul'da 2 kişi öldürüldü. Polis otosu tarandı, 1 Polis
yaralandı.
1 Aralık 1979 :
Başbakan Demirel
tarafından, Başbakanlık Müsteşarlığı'na Turgut Özal
atandı.
3 Aralık 1979
: 67 İlin Valisi
değiştirildi.
4 Aralık 1979
: Kırıkhan'da 8
kişilik bir alevi ailesi, benzin dökülerek yakıldı.
7 Aralık 1979 :
İktisat Fakültesi
Öğretim Üyesi Prof. Cavit Orhan Tengil, 4 terörist tarafından kurşunlanarak
öldürüldü.
10 Aralık 1979
: 52 İlin Emniyet
Müdürü değiştirildi.
13 Aralık 1979 :
Ünlü şair ve yazar
Behçet Necatigil öldü.
14 Aralık 1979
: İstanbul
Haydarpaşa Limanı önünde 29 günden beri yanan İndependenta isimli tanker fırtına
sayesinde söndü.
15 Aralık 1979
: İstanbul
Beşiktaş'ta bir kahvehaneye bomba atıldı, 5 kişi öldü, 19 kişi
yaralandı.
17 Aralık 1979
: Ankara'da
Polisler tarafından, 'MSP Milli Görüş Kültür Sarayı' adı verilen binada yapılan
aramada gizli bir atış poligonu bulundu. MSP Yenimahalle İlçe Merkezi ve
Akıncılar Lokali'nin bulunduğu binada yapılan aramalarda ise, Türkiye'de Humeyni
tipi bir ayaklanma başlatmayı amaçlayan bildiriler
bulundu.
23 Aralık 1979
: Bugün meydana
gelen anarşik olaylarda toplam 9 kişi öldü.
24 Aralık 1979 :
Kahramanmaraş'ta
geçen yıl meydana gelen elim olayların yıldönümünde tüm Yurtta olaylar çıktı.
Ankara'da, okullarda ders yapılamadı. Çıkan olaylarda biri öğretmen, biri
öğrenci toplam 3 kişi öldü.
- Ankara
Sıkıyönetim Komutanlığı'nca TÖB-DER kapatıldı.
- Tüm
yurtta devam eden öğretmen direnişi nedeniyle yüzlerce öğretmen gözaltına
alındı.
30 Aralık 1979
: İstanbul Yeşilköy
Havaalanı'nda ard arda iki bomba patladı. Havaalanı'nda büyük hasar meydana
geldi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder